1. Hallo!
Hallo! ὦ χαῖρε!
Hallo, Karel! χαῖρ’ ὦ Κάρολε!
Van hetzelfde, Guus! καὶ σύγε, ὦ Γούσταβε!
Welkom, mijn beste! ὦ χαῖρε, φίλτατε!
Het is me een genoegen! ἀσπάζομαι!
Het is me een genoegen, meneer Meulder! Μύλλερον ἀσπάζομαι!
Mij ook! κἄγωγέ σε!
Hallo, hallo, wat fijn dat je gekomen bent! χαῖρε, χαῖρε, ὤς ἀσμένῳ μοι ἦλθες, ὦ φίλτατε!
Hallo, wat brengt je mee? ὧ χαῖρε, τί φέρεις;
Hoi Pericles, wat is er? ὦ χαῖρε, Περίκλεις, τί ἔστιν;
Nog nieuws? λέγεταί τι καινόν;
Slecht nieuws? λέγεταί τι νεώτερον;
Hallo, vrienden! χαίρετε, ὦ φίλοι!
Hallo, dames! χαίρετε, ὦ δέσποιναι!
Hallo, jongedames! χαίρετε, ὦ κόραι!
Paul laat zijn groeten overbrengen. Παῦλος ἐπέστειλε φράσαι χαίρειν σοι.
Mijn beste heer! ὦ φίλ’ ἄνερ!
2. Hoe gaat het ermee?
Hoe gaat het met je? τί πράττεις;
Wat doe je? τί πράττεις;
Ik maak het uitstekend, vriend. πάντ’ ἀγαθὰ πράττω, ὦ φίλε.
Ik maak het beter dan gisteren. ἄμεινον πράττω ἢ χθές.
Hoe gaat het met je vader? τί πράττει ὁ πατήρ σου;
Hij maakt het goed. εὐδαιμόνως πράττει.
Hoe gaat het verder met jullie? τί δ’ ἄλλο παρ᾿ ὑμῖν.
Hoe gaat het? πῶς ἔχεις;
Slecht. ἔχω κακῶς.
Ik heb geen zin meer in het leven. οὐδεμίαν ἔχω τῷ βίῳ χάριν.
Het gaat slecht met me. κακῶς πράττω.
Bij mij staan de zaken er niet goed voor. φαῦλόν ἐστι τὸ ἐμὸν πρᾶγμα.
Hoe gaat het in Leipzig? τίς ἐσθ’ ὁ ἐν Λειψία* βίος;
Hoe gaat het in Londen? τίς ἐσθ’ ὁ ἐν Λονδινίῳ βίος;
Prima. οὐκ ἄχαρις.
3. Wat is er met je?
Wat is er met je? τί πάσχεις;
Wat is er met je aan de hand? τί πάσχεις;
Het is wonderlijk gesteld met mij. πάσχω θαυμαστόν.
Waar heb je pijn? τί κάμνεις;
Wat is je overkomen? τί πέπονθας;
Wat heb je meegemaakt? τί ἔπαθες;
Waarom zucht je? τί στένεις;
Waarom ben je zo uit je humeur? τί δυσφορεῖς;
Kijk niet zo ontevreden, jongen! μὴ σκυθρώπαζε, ὦ τέκνον!
Ik verveel me hier dood. ἄχθομαι ἐνθάδε παρών.
Volgens mij ril je van de kou. ῥιγῶν μοι δοκεῖς.
Ik ben duizelig. ἰλιγγιῶ.
Ik heb hoofdpijn. ἀλγῶ τὴν κεφαλήν.
Je hebt duidelijk een kater. οὐκ ἔσθ’ ὅπως οὐ κραιπαλᾷς
Wat voor ziekte heb je? τίνα νόσον νοσεῖς;
Volgens mij ben je zeeziek. ναυτιᾷς δήπου.
Je hebt een verkoudheid te pakken. κόρυζά σε λαμβάνει.
Gezondheid! (bij niezen) Ζεῦ σῶσον!
Ik heb iets aan mijn ogen. ὀφθαλμιῶ.
Ben je moe? ἆρα κέκμηκας;
Ik heb last van mijn benen omdat ik zo lang gewandeld heb. ἀλγῶ τὰ σκέλη μακρὰν ὁδὸν διεληλυθώς.
Jij loopt beter dan ik. κρείττων εἶ μου σὺ βαδίζειν.
Zij valt flauw. ὡρακιᾷ.
4. Tot ziens!
Tot ziens! ὑγίαινε!
Kom op, ik ga! Tot ziens! ἀλλ’ εἶμι, σὺ δ’ ὑγίαινε!
Van hetzelfde! καὶ σύγε!
Veel groeten! χαῖρε πολλά!
Geef me een hand! ἔμβαλέ μοι τὴν δεξιάν!
Veel geluk, in Godsnaam! τοὺς θεοὺς εὔχομαί σοι διδόναι πολλὰ κἀγαθά.
Gezondheid, heil en alle goeds voor jou, in Godsnaam! τοὺς θεοὺς εὔχομαί σοι διδόναι ὑγίειαν καὶ σωτηρίαν καὶ ἀγαθὰ πολλά.
Tot ziens, en vergeet me niet! ἀλλὰ χαῖρε πολλὰ καὶ μέμνησό μου!
Tot ziens! εἰς αὖθις!
Het ga je goed! ἴθι χαίρων!
Welterusten!; Werk ze! ὑγίαινε! (Auch am Morgen beim Abschied.)
Kop op! εὐψύχει!
Rust in vrede! κούφα σοι χθὼν ἐπάνωθε πέσοι.
5. Ik vraag je!
Sorry! συγγνώμην ἔχε!
Sorry! σύγγνωθί μοι!
Dat is van mij. Geef het alsjeblieft hier! ἐστὶ τὸ ἐμόν. ἀλλὰ δός μοι, ἀντιβολῶ!
In Godsnaam, geef het me! δός μοι πρὸς τῶν θεῶν!
In Godsnaam, ik smeek je! πρὸς τοῦ Διός, ἀντιβολῶ σε!
In Godsnaam! πρὸς πάντων θεῶν!
Wacht! Ga niet weg! ἀλλὰ μένε καὶ μὴ ἄλλως ποίει!
Doe me een lol! χάρισαί μοι!
Doe ons een plezier! ἀλλὰ χάρισαι ἡμῖν!
Wil je me een kleine dienst bewijzen? χάρισαι βραχύ τί μοι!
Waarmee kan ik je een plezier doen? τί σοι χαρίσωμαι;
Zou je het even willen geven? βούλει μοι δοῦναι;
Dat wil ik wel doen. χαριοῦμαί σοι τοῦτο.
Exact! ταῦτα!
Graag! φθόνος οὐδείς!
Vertel het alsjeblieft aan de anderen! οὐ δῆτα γενναίως τοῖς ἄλλοις ἐρεῖς;
Zeg het hem toch, in Godsnaam! εἰπὲ δῆτ' αὐτῷ πρὸς τῶν θεῶν!
Kan ik je wat te drinken inschenken? βούλει ἐγχέω σοι πιεῖν;
6. Bedankt!
Bedankt! ἐπαινῶ!
Dankjewel! ἐπαινῶ τὸ σόν!
Bedankt voor de goede zorgen! ἐπαινῶ τὴν σὴν πρόνοιαν.
Hartelijk dank daarvoor! εὖ γ’ ἐποίησας!
Je bent zeer vriendelijk. γενναῖος εἶ.
Ik ben je ontzettend dankbaar als je dat doet. χάριν γε εἴσομαι, ἐὰν τοῦτο ποιῇς.
Ik ben je iets verschuldigd. κεχάρισαί μοι.
Ik wens je alle goeds! πόλλ’ ἀγαθὰ γένοιτό σοι!
Bedankt! (ook afwijzend) καλῶς!
Ontzettend bedankt! κάλλιστα· ἐπαινῶ.
Bravo! Bravo! εὖγε! εὖγε!
Wat geweldig! ὡς ἡδύ!
Hoera! ἀλαλαί!
Dat maakt niet uit. οὐδὲν διαφέρει.
Dat kan me niet schelen. ὀλίγον μέλει μοι.
Dat maakt me niet uit. ὀλίγον μέλει μοι.
Wat kan mij dat schelen? τί δ' ἐμοὶ ταῦτα;
Dat gaat je niets aan! τί σοὶ τοῦτο;
Dat zal je wel niets interesseren. σοὶ δ’ ἴσως οὐδὲν μέλει.
Kijk zelf ook eens! αὐτὸς σκόπει σύ!
Zo ishet nu eenmaal. νόμος γάρ ἐστιν.
7. Spreek je Grieks?
Wil je Latijn of Grieks spreken? πότερον θέλεις ῥωμαϊστὶ λαλεῖν ἢ ἑλληνιστί;
Spreek je Grieks? ἐπίστασαι ἑλληνίζειν;
Een beetje. ὀλίγον τι.
Uiteraard! εἰκότως γε!
Jazeker! μάλιστα!
Ja, verdorie! ἔγωγε νὴ Δία!
Dat kan ik zeer goed! ταύτῃ κράτιστός εἰμι.
Mooi! καλῶς!
Laten we dan Grieks spreken. διαλεχθῶμεν οὖν ἑλληνικῶς!
Mij best. οὐδὲν κωλύει.
Laten we beginnen! ἀρξώμεθα!
Wat bedoel je? τί λέγεις;
Begrijp je wat ik bedoel? ξυνίης τὰ λεγόμενα;
Heb je begrepen wat ik bedoel? ξυνῆκας, ὃ λέγω;
Ik begrijp het niet, nee. οὐ ξυνίημι μὰ Δία.
Kun je het nog een keer zeggen, alsjeblieft? αὖθις ἐξ ἀρχῆς λέγε, ἀντιβολῶ.
Kunje wat langzamer spreken? βούλει σχολαίτερον λέγειν;
8. Vragen.
Wat is er (te krijgen)? τί δ’ ἔστιν;
Wat zeg je? τί λέγεις;
En dan? τί δή;
En dan? τί δαί;
Hoe dan? πῶς δή;
Hoe dan? πῶς δαί;
Waarom dan? ὁτιὴ τί δή; τιὴ τί δή;
Waarom? τίνος ἕνεκα;
In hoeverre? τίνι τρόπῳ;
Hoezo? πῶς δή;
Waar dan? ποῦ δῆτα;
Waarheen? ποῖ;
Waarvandaan? πόθεν;
Hoelaat? πηνίκα;
Hij straft hem. κολάζει αὐτόν.
Waarvoor? τί δράσαντα;
Hoe? τί δρῶν.
Met welk doel? ἵνα δὴ τί;
Waar gaat het over? τί τὸ πρᾶγμα;
Vind je dat ook niet? οὐ καὶ σοὶ δοκεῖ;
Wat vind jij ervan? πῶς φής;
En ik dan? τί ἐγὼ δέ;
Laat eens zien! φέρ’ ἴδω!
En? Kom je verder? τί δέ, ἐπιδώσεις λαμβάνεις;
Hoe heet je?
Hoe heet je? ὄνομά σοι τί ἐστιν;
Wat is je voor- en achternaam? τίνα σοι ὀνόματα;
Hoe heet je eigenlijk? τί σοί ποτ’ ἔστ’ ὄνομα;
Wie ben jij? σὺ δὲ τίς εἶ;
Wie ben je? τίς δ’ εἶ σύ;
Wie ben jij eigenlijk? σὺ δ’ εἶ τίς ἐτεόν;
Ik heet Mulder. ὄνομά μοι Μύλλερος.
Wie is dat? τίς ποθ' ὅδε;
Wie is dat nu eigenlijk? τίς ἄρα ποτ’ ἐστίν;
waar kom je vandaan? καὶ ποδαπός;
Waar woon je? ποῦ κατοικεῖς;
Ik woon hier vlakbij. ἐγγύτατα οἰκῶ.
Ik woon ver weg. τηλοῦ οἰκῶ.
Noem me niet bij mijn naam! μὴ κάλει μου τοὔνομα!
Roep me alsjeblieft niet! οὐ μὴ καλεῖς με; ἱκετεύω!
10. Hoelaat?
Hoelaat is het? τίς ὥρα ἐστίν;
Hoelaat is het? πηνίκ’ ἐστὶ τῆς ἡμέρας;
Het is één uur. ἐστὶ μία ὥρα.
Het is twee (drie, vier) uur. εἰσὶ δύο (τρεῖς, τέτταρες) ὧραι.
Het is half twee. ἐστὶ μία ὥρα καὶ ἡμίσεια.
Hoelaat? πηνίκα;
Om één uur. τῇ πρώτῃ ὥρᾳ.
Om twee uur. τῇ δευτέρᾳ (ὥρᾳ).
Het is nog verder / later. περαιτέρω ἐστίν.
Het is kwart over zeven. εἰσὶν ἑπτὰ ὧραι καὶ τέταρτον.
Het is kwart voor één. εἰσὶ δώδεκα (ὧραι) καὶ τρία τέταρτα.
Rond drie uur. περὶ τὴν τρίτην ὥραν.
Tegen half vijf. περὶ τὴν τετάρτην καὶ ἡμίσειαν.
Ik kom rond kwart voor elf. ἥξω εἰς τὴν δεκάτην καὶ τρία τέταρτα.
11. Tijden van de dag,
Vanaf de vroege morgen. ἐξ ἑωθινοῦ.
Vanaf het begin van de dag, ἐξ ἕω.
Meteen vanaf het ochtendgloren. ἕωθεν εὐθύς.
Het is licht. φῶς ἐστιν.
Vanmorgen. ἕωθεν.
Morgenochtend vroeg. αὔριον ἕωθεν.
In de middag. ἐν μεσημβρίᾳ.
Vóór de middag, πρὸ μεσημβρίας.
Na de middag. μετὰ μεσημβρίαν.
Het wordt donker. σκότος γίγνεται.
In het donker ἐν (τῷ) σκότῳ.
Tegen de avond. εἰς ἑσπέραν
's avonds τῆς ἑσπέρας.
Gisterenavond. ἑσπέρας.
's avonds laat. νύκτωρ ὀψέ.
de hele dag lang. δι’ ἡμέρας.
de hele nacht lang. ὅλην τὴν νύκτα.
Vandaag. τῇδε τῇ ἡμέρᾳ -- τήμερον
Gisteren. χθές. ἐχθές.
Morgen. (bijwoord) αὔριον.
Overmorgen. ἕνης, εἰς ἕνην.
Eergisteren. τρίτην ἡμέραν (also νεωστί.)
12. Feest
in de huidige tijd. ἐν τῷ νῦν χρόνῳ.
Net zoals vroeger. ὥσπερ καὶ πρὸ τοῦ.
Tot welke dag? ἐς τίνα ἡμέραν;
Tot dit moment. ἐς αὐτίκα μάλα.
Zojuist. τὸ ἔναγχος.
Lang genoeg. ἱκανὸν χρόνον.
over twee weken. μεθ’ ἡμέρας πεντεκαίδεκα ἀπὸ τῆς τήμερον.
dit jaar. τῆτες.
Vorig jaar. πέρυσιν.
Volgend jaar. εἰς νέωτα.
Om de vier jaar. δι’ ἔτους πέμπτου.
maandelijks. κατὰ μῆνα.
Lente. τὸ ἔαρ.
Zomer. τὸ θέρος.
Herfst. τὸ φθινόπωρον.
Winter. ὁ χειμών.
's winters. χειμῶνος ὄντος.
het feest. ἡ ἑορτή.
Kerstmis. τὰ Χριστούγεννα.*
Nieuwjaar. ἡ πρώτη τοῦ ἔτους.
Vastenavond. αἱ ἀποχρεω.*
Goede Vrijdag. ἡ μεγάλη παρασκευή.*
Pasen. τὸ πάσχα.*
Pinksteren. ἡ πεντηκοστή.
Verjaardag. τὰ γενέθλια.
Ik weet dat je vandaag (morgen) jarig bent. οἶδα τὴν τήμερον (αὔριον) ἡμέραν οὖσαν γενέθλιόν σου.
Verjaardag. ἡ ἐπέτειος ἑορτή.
De maanden. οἱ μῆνες·
januari, Ἰανουάριος.
februari. Φεβρουάριος
maart. Μάρτιος.
april. Ἀπρίλιος.
mei. Μάïος.
juni. Ἰούνιος.
juli. Ἰούλιος.
augustus. Αὔγουστος.
september. Σεπτέμβριος.
oktober. Ὀκτώβριος.
november. Νοέμβριος.
december. Δεκέμβριος.
13. Het weer.
Hoe is het weer? ποῖος ὁ ἀὴρ τὸ νῦν;
Hoe ziet de lucht eruit? τί γὰρ ὁ Ζεὺς ποιεῖ;
Het is onbewolkt. εὐδία ἐστίν.
Het is heerlijk weer. εὐδία ἐστὶν ἡδίστη.
De zon schijnt. ἐξέχει εἵλη. ἔχομεν ἥλιον. φαίνεται ὁ ἥλιος. ἥλιος λάμπει.
Het is warm. θάλπος ἐστίν.
Het is/wordt winderig. ἄνεμος γίγνεται.
Er staat een sterke wind. ἄνεμος πνεῖ μέγας.
Er staat een noorden-, zuiden, oosten-, westenwind. ἄνεμος γίγνεται βόρειος, νότιος, ἀνατολικός, δυτικός.
Het wordt bewolkt. ξυννεφεῖ.
Het miezert. ψακάζει.
Het regent. ὕει.
Het giet. ὄμβρος πολύς γίγνεται.
Het dondert. βροντᾷ.
Het onweert. βρονταὶ γίγνονται καὶ κεραυνοί.
Het bliksemt flink, verdorie! ἀστράπτει πολὺ νὴ Δία.
De bliksem is ingeslagen. ἔπεσε σκηπτός. ἔπεσε κεραυνός.
Het is (zeer) koud. ψῦχός ἐστιν (μέγιστον.)
Het sneeuwt. Bah! νίφει· βαβαιάξ!
Er valt veel sneeuw. χιὼν γίγνεται πολλή.
Het vriest. κρύος γίγνεται.
Waarom doe je de parasol dicht? τί πάλιν συνάγεις τὸ σκιάδειον;
Maak hem weer open! ἐκπέτασον αὐτό!
Geef me de parasol eens! φέρε τὸ σκιάδειον!
Houd de parasol boven me! ὑπέρεχέ μου τὸ σκιάδειον
Pas op voor de modder! τὸν πηλὸν τουτονὶ φύλαξαι!
14. Vertrek.
Heb je voldoende reisgeld? ἆρ’ ἔχεις ἐφόδιον ἱκανὸν;
Wanneer vertrek je naar Berlijn? πότε ἄπει εἰς Βερόλινον;*
... naar Londen? ... Λόνδινον;
... naar Wenen? ... Βιέννην;*
... Γαστάïν;*
... naar Parijs? ... Παρισίους;
... naar Petropolis? ... Πετρούπολιν;*
... naar Zwitserland? ... εἰς Ἑλβητίαν; ... Κίσσιγγεν;*
... naar Kissingen? ... Κίσσιγγεν;*
... naar Dresden? ... Δρέσδην;*
... naar Brussel? ... Βρυξέλας;*
... naar München? ... Μόναχον;*
op 12 november. τῇ δωδεκάτῃ Νοεμβρίου.
Je bent nog niet naar Leipzig gekomen. εἰς Λειψίαν* οὔπω ἐλήλυθας.
Ik wil in de vakantie naar het platteland gaan. ἐν τῷ ἀναπαύλης χρόνῳ ἐπιθυμῶ ἐλθεῖν εἰς ἀγρόν.
Hoe ga je op reis? τίς σοι γενήσεται πόρος τῆς ὁδοῦ;
Om vier uur met de trein. τῇ τετάρτῃ ὥρᾳ χρώμενος τῇ ἁμαξοστοιχίᾳ.*
Dan is het tijd om te gaan. ὥρα βαδίζειν ἄρ’ ἐστίν.
Het is tijd om naar het station te gaan. ὥρα ἐστὶν εἰς τὸν (σιδηροδρομικόν*) σταθμὸν βαδίζειν.
Het was allang tijd. ὥρα ἦν πάλαι.
Goede reis! ἀλλ’ ἴθι χαίρων!
Tot ziens! χαῖρε καὶ σύ!
Hij is vertrokken. οἴχεται.
Mijn broer is vijf maanden weg. ὁ ἐμὸς ἀδελφὸς πέντε μῆνας ἄπεστιν.
Hij is op reis. ἀποδημῶν ἐστιν.
15. Gaan. Weg.
Kom mee! ἕπου!
Ga met me mee! ἕπου μετ’ ἐμοῦ!
Het station is niet ver. ἔστ’ οὐ μακρὰν ἄποθεν ὁ σταθμός.
Kom op! Laten we gaan! ἄγε νυν ἴωμεν.
Laten we vertrekken. ἀπίωμεν.
Laten we verdergaan. χωρῶμεν.
Vooruit! χώρει!
Laten we voor jullie uit gaan. προίωμεν ὑμῶν.
Ik neem een taxi. ἁμάξῃ χρήσομαι.
Maar ik neem de bus! ἐγὼ μὲν οὖν χρήσομαι τῷ λεωφορείῳ.*
En ik ga te voet. βαδίζω ἔγωγε.
Jij gaat te paard. ὀχεῖ.
Zeg eens, hoe komen we zo snel mogelijk bij het station? φράζε, ὅπῃ τάχιστα ἀφιξόμεθα εἰς τὸν σταθμόν;
We kunnen de weg niet vinden. οὐ δυνάμεθα ἐξευρεῖν τὴν ὁδόν.
Ik weet niet meer waar we zijn. οὐκέτι οἶδα, ποῦ γῆς ἐσμέν.
Je hebt je in de weg vergist, τῆς ὁδοῦ ἡμάρτηκας.
In 's hemelsnaam! ὦ φίλοι θεοί!
Langs deze weg kom je rechtstreeks op de Markt. ἴθι τὴν ὁδὸν ταυτηνί καὶ εὐθύς ἐπὶ τὴν ἀγορὰν ἥξεις.
En dan? εἶτα τί;
Dan moet je naar rechtsafslaan (linksaf). εἶτα βαδιστέα σοι ἐπὶ δεξιά (ἐπ’ ἀριτερά).
rechtdoor! ὀρθήν!
Hoever is het ongeveer? πόση τις ἡ ὁδός;
Prima, bedankt! καλῶς.
Goed, laten we opschieten! ἀλλὰ σπεύδωμεν.
Schiet op! χώρει!
We zijn pas bij het tweede signaal gekomen. ὕστερον ἤλθομεν τοῦ δευτέρου σημείου.
16. Wacht!
He, jij daar, stop! ἐπίσχες, οὗτος!
Wacht maar rustig! ἔχε νυν ἥσυχος!
Rustig blijven staan! μέν’ ἥσυχος! στῆθι!
Karel vraagt je om te wachten. κελεύει σε Κάρολος περιμεῖναι.
Blij rustig daar! ἔχ’ ἀτρέμας αὐτοῦ!
Wacht dan toch! οὐ μενεῖς;
Wacht even op mij! ἐπανάμεινον μ’ ὀλίγον χρόνον.
ik ben zo terug. ἀλλ’ ἥξω ταχέως.
Waar zal ik op je wachten? ποῦ ἀναμενῶ;
Kom maar snel terug! ἧκέ νυν ταχύ!
Daarginds komt hij aan. οὗτος ὄπισθεν προσέρχεται.
laten we wachten. ἀλλὰ περιμενοῦμεν.
Kijk, ik ben er weer. ἰδού, πάρειμι.
Ben je er? ἥκεις;
Ik heb toch niet getreuzeld? μῶν ἐπισχεῖν σοι δοκῶ;
Waar heb je al die tijd gezeten? ποῦ ποτ’ ἦσθα ἀπ’ ἐμοῦ (ἀφ' ἡμῶν) τὸν πολὺν τοῦτον χρόνον;
17. Kom hier!
Kom hier! δεῦρ’ ἐλθέ!
Kom hier! ἐλθὲ δεῦρο
Kom hier! χώρει δεῦρο!
Kom hier bij mij! βάδιζε δεῦρο, ὡς ἐμέ!
Je komt als door de hemel gezonden. ἥκεις ὥσπερ κατὰ θεῖον.
Waar kom je vandaan? πόθεν ἥκεις;
Maar waar kom je eigenlijk vandaan? ἀτὰρ πόθεν ἥκεις ἐτεόν;
Ik kom van Mulder. ἐκ Μυλλέρου ἔρχομαι.
Laten we naar binnen gaan. εἴσιθι ἅμ’ ἐμοί.
Blijf nog even hier, alsjeblieft. δέομαί σου παραμεῖναι ἡμῖν.
Dat kan niet. ἀλλ’ οὐχ οἷόν τε!
Waar ga je heen? ποῖ βαδίζεις;
Blijf je echt niet? οὐ παραμενεῖς;
We laten je niet gaan. οὐ σ’ ἀφήσομεν.
Ik wil naar de kapper. βούλομαι εἰς τὸ κουρεῖον.
We laten je verdorie niet gaan! οὐκ ἀφήσομεν σε μὰ Δία οὐδέποτε.
Laat me los! μέθεσθέ μου!
Kom snel naar me toe. ἴτε δεῦρ’ ὡς ἐμὲ ταχέως.
Ik kom tegen de avond. εἰς ἑσπέραν ἥξω.
Hij is ervandoor. φροῦδός ἐστιν!
Waar is hij heen? ποῖ γὰρ οἴχεται;
Hij is naar de kapper. εἰς τὸ κουρεῖον οἴχεται.
Hij komt naar huis. οἴκαδ’ ἔρχεται.
Laten we naar huis gaan. ἀπίωμεν οἴκαδ’ αὖθις.
Hij wil hen ontmoeten. ἀπαντῆσαι αὐτοῖς βούλεται.
Hij heeft haar ontmoet. συνήντησεν αὐτῇ.
Waar ontmoeten we elkaar? ποῖ ἀπαντησόμεθα;
Hier. ἐνθάδε.
18. Bier hier!
Ober! Ober! παῖ! παῖ!
Waar is de bediening toch? οὐ περιδραμεῖταί τις δεῦρο τῶν παίδων;
Hé, jij daar, ober, waar ga je heen? -- Ik ga glazen halen. οὗτος σὺ, παῖ, ποῖ θεῖς; -- Ἐπ' ἐκπώματα.
Kom hier! ἐλθὲ δεῦρο!
Breng mij snel bier en een hazenbout! ἔνεγκέ μοι ταχέως ζῦθον καὶ λαγῷα.
Uiteraard, meneer! ταῦτα, ὦ δέσποτα.
zo, hier is alles. ἰδού, ἅπαντ’ ἐγὼ φέρω.
Het bier is lekker! ὡς ἡδὺς ὁ ζῦθος!
Het smaakt me niet. οὐκ ἀρέσκει με.
Het bier smaakt naar teer. ὄζει πίττης ὁ ζῦθος ὀξύτατον.
Ober, een bier -- snel graag! φέρε σὺ ζῦθον ὁ παῖς -- πάσῃ τέχνῃ!
Kan dat niet sneller? οὐ θᾶττον ἐγκονήσεις;
Je zorgt slecht voor mij. κακῶς ἐπιμελεῖ ἡμῶν!
Ober, doe er nog maar een! παῖ, ἕτερον ἔγχεον!
Doe er mij ook nog maar een! ἔγχει κἀμοί!
Laten we ons vanavond weer eens bezatten! εἰς ἑσπέραν μεθυσθῶμεν διὰ χρόνον.
Zuipen is een slechte gewoonte! κακὸν τὸ πίνειν!
Van teveel bier krijg je een kater. κραιπάλη γίγνεται ἀπὸ περίσσου ζύθου.
Ik ga bier halen. ἐπὶ ζῦθον εἶμι.
Ik roep je, als het nodig is. καλῶ (καλέσω) σε, εἴ τι δέοι (= wenn es nötig werden sollte; dagegen ἐάν τι δέῃ = wenn es nötig wird).
Ik ga er nog een halen. ἕτερον ἰὼν κομιοῦμαι.
Kijk eens! Alsjeblieft! ἰδού, τουτὶ λαβέ
Fijn! Hier is een fooi! καλῶς. εὐεργετήσω σε.
Ik kan hier niet blijven. οὐχ οἷός τ’ εἰμὶ ἐνθάδε μένειν.
De rookt bijt in mijn ogen. ὁ καπνὸς δάκνει τὰ βλέφαρά μου.
Drinken of wegwezen! ἤ πίθι ἤ ἄπιθι!
Ga met me mee! ἕπου μετ’ ἐμοῦ.
Ik ontvlucht de rook. ὄ καπνὸς μ’ ἐκπέμπει.
Ober, de rekning graag! παῖ, λόγισαι ταῦτα.
U had 6 bier, een hazenbout en brood. Dat maakt 6,50 mark. εἴχετε ζύθου ἓξ (ποτήρια) καὶ λαγῷα καὶ ἄρτον. γίγνονται οὖν ἡμῖν δύο μάρκαι* καὶ ἡμίσεια.
Hier, alsjeblieft! ἰδού, λαβέ.
Ik waggel weg. σφαλλόμενος ἔρχομαι.
19. Ik heb honger.
Ik krijg honger. λιμός με λαμβάνει.
Ik heb niets te eten. οὐκ ἔχω καταφαγεῖν.
Ik heb reuzenhonger. βουλιμιᾷ.
Ik sterf van de honger. ἀπόλωλα ὑπὸ λιμοῦ.
Zal ik je wat eten (drinken) geven? φέρε τί σοι δῶ φαγεῖν; (πιεῖν;)
Geef me iets te eten! δός μοι φαγεῖν!
Ik wil aan tafel. βαδιοῦμαι ἐπὶ δεῖπνον.
Heb je nog niet gegeten? οὔπω δεδείπνηκας;
Helaas niet nee. μὰ Δι’ ἐγὼ μὲν οὔ.
Ik moet aan tafel. δεῖ με χωρεῖν ἐπὶ δεῖπνον.
Zo, kom nu gauw aan tafel! ἀλλ’ ἐπὶ δεῖπνον ταχὺ βάδιζε!
Hij komt aan tafel. ἐπὶ δεῖπνον ἔρχεται.
Het eten staat klaar. τὸ δεῖπνον ἐστ’ ἐπεσκευασμένον.
Het kopje. τὸ κύπελλον.
Het bord. τὸ λεκάνιον.
De schotel, schaal. τὸ τρυβλίον.
Het mes. τὸ μαχαίριον.
De vork. τὸ πειρόνιον.*
Het servet. τὸ χειρόμακτρον.
20. Maaltijd.
Kom je ontbijten? ἐπ’ ἄριστον καλῶ σε.
Hij heeft me aan tafel geroepen voor het ontbijt. ἐπ’ ἄριστον μ’ ἐκάλεσεν.
We zullen zeker genieten (van het eten). εὐωχησόμεθα ἡμεῖς γε.
Ik rekende erop dat je zou komen. ἐλογιζόμην ἐγώ σε παρέσεσθαι.
Hij ontbijt. ἀριστᾷ.
Er is gebraden vlees. πάρεστι κρέα ὠπτημένα.
Aardappelen en groente. γεώμηλα καὶ λαχανικόν.
kalfsvlees. (κρέα) μόσχεια.
rundvlees. (κρέα) βόεια.
varkensvlees. (κρέα) χοίρεια.
Er is lamsvlees met aardappelen. πάρεστι (κρέα) ἄρνεια μετὰ γεωμήλων.
geitenvlees. (κρέα) ἐρίφεια.
ham. (κρέα) κωλῆ.
hazenbout. (κρέα) λαγῷα.
gevogelte. (κρέα) ὀρνίθεια.
aal. (κρέα) ἐγχέλεια.
Ik houd niet zo van aal; geef mij maar gevogelte. οὐ χαίρω ἐγχέλεσιν, ἀλλ’ ἥδιον ἂν φάγοιμι ὀρνίθεια.
Dat eet ik het liefste. ταῦτα γὰρ ἥδιστ’ ἐσθίω.
Dat heb ik gisteren gegeten. τοῦτο χθὲς ἔφαγον.
Lijsters graag! φέρε δεῦρο κίχλας ἐμοί!
Proef maar eens! γεῦσαι λαβών!
Eet dit maar eens! φάγε τουτί!
Dat valt erg slecht, verdorie! μὰ τὸν Δία, οὐ γὰρ οὐδαμῶς μοι ξύμφορον.
Knabbel hier maar wat van! ἔντραγε τουτί!
Wij dwingen geenszins. οὐ προσαναγκάζομεν οὐδαμῶς.
Het vlees is zeer smakelijk. τὰ κρέα ἥδιστά ἐστιν.
Dat is lekker! ὡς ἡδύ!
De saus is lekker! ὡς ἡδὺ τὸ κατάχυσμα!.
Ik wil nog één ding. ἓν ἔτι ποθῶ.
Geef me alsjeblieft een stuk brood. δός μοι δῆτα ὀλίγον τι ἄρτου!
En een stuk worst en erwtensoep. καὶ χορδῆς τι καὶ ἔτνος πίσινον.
Het nagerecht. τὸ ἐπίδειπνον.
Wat eten we als nagerecht? τί ἐπιδειπνήσομεν;
Nog een portie witbrood met Zwitserse kaas! παράθες ἔτι ὀλίγον τι ἄρτου πυρίνου μετὰ τυροῦ ἑλβητικοῦ!
Er wordt gebak bereid. πόπανα πέττεται.
Neem ook een stuk quiche! λαβὲ καὶ πλακοῦντος πίονος τόμον.
Nee, bedankt! κάλλιστα· ἐπαινῶ.
Ik heb ook genoeg. κἀμοί γ’ ἅλις.
(Rode, witte) wijn, graag! φέρ’ οἶνον (λευκόν, ἐρυθρόν)
Deze wijn ruikt goed! ὀσμὴν ἔχει ὁ οἶνος ὁδί.
Deze wijn drink ik graag. ἡδέως πίνω τὸν οἶνον τονδί.
Er is nog wijn. οἶνός ἐστι περιλελειμμένος.
Hoeveel ongeveer? πόσον τι;
Meer dan de helft. ὑπὲρ ἥμισυ.
Wat zal ik daarmee doen? τί χρήσομαι τούτῳ;
Neem hem maar mee. ἴθι λαβὼν τοῦτο.
B. Op school.
21. Naar school.
Je moet gaan. ἰέναι ὥρα σοί ἐστιν.
Het is tijd om naar het gymnasium te gaan. ὥρα ἐστὶν εἰς τὸ γυμνάσιον βαδίζειν.
Ik leer nog altijd uit mijn hoofd. ἔτι καὶ νῦν μελετῶ.
Ik ken de stof al. ἤδη κατέχω τὴν ἐμὴν ἀνάγνωσιν.
Ik heb al geleerd wat ik heb opgekregen. ἤδη ἔμαθον, ὅπερ εἴληφα.
Zou je onderhand niet eens naar het gymnasium gaan? οὐκ ἃν φθάνοις εἰς τὸ γυμνάσιον ἰών;
Niet treuzelen! -- Schiet op! μή νυν διάτριβε! -- σπεῦδέ νυν!
Je hebt geen tijd meer te verliezen! ὁ καῖρός ἐστι μηκέτι μέλλειν.
Maak je geen zorgen! μὴ φροντίσῃς.
Wees niet bang! μηδὲν δείσῃς.
Wees niet bezorgd! μηδὲν φοβηθῇς.
Goedemorgen, medeleerlingen! χαίρετε, συμμαθηταί!
Kan ik gaan zitten? τόπον ἐμοὶ δότε ἐμόν!
De schoolbank. τὸ βάθρον.
schuif je stoel aan! σύναγέ σε (σεαυτόν).
Dit is mijn plaats. ἐμὸς ὅδε ὁ τόπος ἐστίν.
22. Te laat.
Laten we hopen! ἀλλ’ εὐχώμεθα!
Ik ben toch niet te laat? μῶν ὕστερος πάρειμι;
Ik ben te laat. ὕστερος ἦλθον!
Verdorie! Ik ben de pineut! Ἄπολλον ἀποτρόπαιε! -- οἴμοι κακοδαίμων!
Wat heb ik een pech! κακοδαίμων ἐγώ!
Arme ik! οἴμοι τάλας!
Waar kom je dan vandaan? πόθεν ἥκεις ἐτεόν;
Je bent alweer te laat. ὕστερον αὖθις ἦλθες!
Waarom ben je er nu pas? τοῦ ἕνεκα τηνικάδε ἀφίκου;
Het is nog geen acht uur. οὐ γάρ πω ἐσήμηνε τὴν ὀγδόην
Je ben pas na de zoemer gekomen. ὕστερος σὺ ἦλθες τοῦ σημείου.
Wees niet boos - mijn horloge loopt achter. μὴ ἀγανάκτει· τὸ γὰρ ὡρολόγιόν μου οὐκ ὀρθῶς χωρεῖ.
Werkelijk? Laat maar zien dan! ἄληθες; ἀλλὰ δεῖξον! (nicht: ἀληθές;)
Ga zitten! κάθιζε!
23. Schriftelijk werk.
Kijk eens wat ik geschreven heb! φέρ’ ἴδω, τί οὖν ἔγραψας.
Hier is het! ἰδού.
Waar gaat het over? ἐστὶ δὲ περὶ τοῦ τά γεγραμμένα;
Geef je schrift, zodat ik het kan lezen. φέρε τὸ βιβλίον, ἵν’ ἀναγνῶ.
Kijk, kijk, wat staat daar nu in? φέρ’ ἴδω, τί ἔνεστιν.
Heb je een potlood? ἔχεις κυκλομόλυβδον;
Deze R is zeer slecht! τὸ ῥῶ τουτὶ μοχθηρόν.
Wat is dat eigenlijk voor een letter? τουτὶ τί ποτ’ ἐστὶ γράμμα;
Je doet niet je best! οὐκ ἐπιμελὴς εἶ.
Heb je dat zelf geschreven? αὐτὸς σὺ ταῦτα ἔγραφες;
Ik heb het zelf geschreven, maar mijn vader heeft het verbeterd. συντέτακται μὲν ταῦτα ὑπ’ ἐμοῦ, διώρθωται δὲ ὑπὸ τοῦ πατρός.
Heb je alles gedaan en niets overgeslagen? ἦ πάντα ἐπελήλυθας κοὐδὲν παρῆλθες;
Volgens mij wel. δοκεῖ γοῦν μοι.
Dit ontbreekt. οὐκ ἔνεστι τοῦτο.
Ik heb vannacht niet geslapen, maar tot zonsopgang doorgewerkt aan mijn tekst. οὐκ ἐκάθευδον τὴν νύκτα, ἀλλὰ διεπονούμην πρὸς φῶς περὶ τὸν λόγον.
Ik weet hoe jij dat doet. τοὺς τρόπους σου ἐπίσταμαι.
Daar zeg je twee keer hetzelfde! ἐνταῦθα δὶς ταὐτὸν εἶπες!
Je hebt meteen een verschrikkelijke fout gemaakt. εὐθὺς ἡμάρτηκας θαυμασίως ὡς.
Je werk telt twintig fouten. ἔχει τὸ σὸν εἴκοσιν ἁμαρτίας.
Je weet nog heel veel niet. πολλά σε λανθάνει.
24. Grammatica.
Laten we verdergaan! ἴθι νυν.
Ik wil je Grieks eens overhoren. βούλομαι λαβεῖν σου πεῖραν, ὅπως ἔχεις περὶ τῶν ῾Ελληνικῶν.
Wat is de genitivus van dat woord? ποία ἐστὶν ἡ γενικὴ ταύτης τῆς λέξεως;
De nominativus, dativus, accusativus, vocativus. ἡ ὀνομαστική, δοτική, αἰτιατική, κλητική;
Fout! μὴ δὴτα!
De genitivus van dat woord komt bijna niet voor. ἡ γενικὴ τῆς λέχεως ταύτης ἄχρηστός ἐστιν.
Perfect! ὀρθῶς γε!
Wat is de indicativus tegenwoordige tijd van dat woord? ποῖός ἐστιν ὁ ἐνεστὼς (χρόνος) τῆς ὁριστικῆς τοῦ ῥήματος τούτου;
Ik maak een geheugensteuntje, μνημόσυνα ταῦτα γράψομαι.
Dat schrijf ik op. γράφομαι τοῦτο.
De coniunctivus, optativus, imperativus. ἡ ὑποτακτική, εὐκτική, προστακτική.
De infinitivus, het participium, ὁ ἀπαρέμφατος, ἡ μετοχή.
Het imperfectum, perfectum. ὁ παρατατικός, ὁ παρακείμενος.
Het plusquamperfectum, de aoristus. ὁ ὑπερσυντελικός, ἀόρτιστος.
Het futurum, futurum exactum. ὁ μέλλων. (πρῶτος, δεύτερος.)
Het actief, passief. τὸ ἐνεργητικόν, παθητικόν.
Je legt de klemtoon verkeerd. οὐκ ὀρθῶς τονοῖς.
Het accent (acutus, gravis, circumflexus). ἡ κεραία (ἡ ὀξεῖα, βαρεῖα, περισπωμένη).
Hier moet een lidwoord staan. δεῖ τοῦ ἄρθρου.
25. Foute antwoorden.
Let op! πρόσεχε τὸν νοῦν.
Geef antwoord op mijn vragen. ἀπόκριναι, ἅττ’ ἂν ἔρωμαι.
Geef een duidelijk antwoord! ἀπόκριναι σαφῶς!
Spreek luid! λέξον μέγα.
Probeer het eens puntig en verstandig te formuleren. ἀποκινδύνευε λεπτόν τι καὶ σοφὸν λέγειν.
Ga maar verder. λέγοις ἃν ἄλλο.
Ga door, vriend! λέγε, ὦ ’γαθέ!
Je lijkt niet te weten wat je zegt. ἀλλ’ οὐκ ἔχειν ἔοικας, ὅτι λέγῃς.
Waarom ga je niet verder? τί σιωπᾷς;
Wat bedoel je? εἰπέ μοι, ὅτι λέγεις.
Wat is dat voor onzin? τί ταῦτα ληρεῖς;
Je kletst. ἄλλως φλυαρεῖς.
Dat is iets heel anders, mijn jongen! οὐ ταὐτόν, ὦ τάν!
Dat is mijn vraag niet. οὐ τοῦτ’ ἐρωτῶ σε.
Geef nu eens antwoord op mijn vraag. καὶ μὴν ἐπερωτηθεὶς ἀπόκριναί μοι.
Je spreekt in raadsels. δι’ αἰνιγμῶν λέγεις.
Meen je dat echt? σπουδάζεις ταῦτα ἣ παίζεις;
Daarmee zeg je helemaal niets. οὐδὲν λέγεις!
Klets niet! μὴ λάλει!
Stil! σίγα!/σιώπα!
Houd je mond! οὐ σιγήσεις;
Halve gare! ὦ μῶρε σύ!
26. Een afbeelding.
Ik wil je een afbeelding laten zien. εἰκόνα ὑμῖν ἐπιδείξω.
Kijk naar beneden. βλέψατε κάτω!
Kijk naar boven. βλέπετε ἄνω!
Waar kijk je naar? ποῖ βλέπεις;
Kijk eens ergens anders. ἑτέρωσε βλέπεις.
Kijk hier! δεῦρο σκέψαι!
Ik hoor toch echt een geluid daarachter. καὶ μὴν αἰσθάνομαι ψόφου τινὸς ἐξόπισθεν.
... daarvóór. ἐν τῷ πρόσθεν.
Houd op met dat geklets! παῦσαι λαλῶν!
Klets toch niet zo! οὐ μὴ λαλήσετε;
27. Griekse dichters.
Citeer me eens de mooiste passage uit de Antigone. ἐκ τῆς Ἀντιγόνης τὸ νῦν εἰπὲ τὴν καλλίστην ῥἧσιν ἀπολέγων.
Het begin van de Odyssee. τὸ πρῶτον τῆς Ὀδυσσείας.
Wat wil dit zeggen? τί νοεῖ τοῦτο;
Je voelt je niet op je gemak. κακοδαιμονᾷς.
Wat naïef! ὡς εὐηθικῶς!
Waar is je verstand? ποῦ τὸν νοῦν ἔχεις;
Je bent gek! παραφρονεῖς!
Sophocles heeft deze zin niet opgeschreven zoals jij hem nu uitspreekt. Kijk eens beter! τὴν ῥῆσιν ταύτην οὐχ οὕτω Σοφοκλῆς ὑπελάμβανεν, ὡς σὺ ὑπολαμβάνεις. ὅρα δὴ βέλτιον!
Kijk eens naar deze uitspraak! σκόπει τὸ ῥῆμα τοῦτο!
ἥκω is hetzelfde als κατέρχομαι. ἥκω ταὐτόν ἐστι τῷ κατέρχομαι.
Wat bedoel je? τίς ὁ νοῦς;
Dat heb je goed gezegd. τουτὶ φρονίμως ἤδη λέγεις.
Nu snap je het helemaal. πάντ’ ἔχεις ἤδη.
Dat heb je goed geconcludeerd. εὖ γε συνέβαλες.
Dat is zonder meer het mooiste wat Sophocles geschreven heeft. τοῦτο δήπου κάλλιστον πεποίηκε Σοφοκλῆς.
Sophocles staat boven Euripides. Σοφοκλῆς πρότερός ἐστ’ Εὐριπίδου.
Maar toch is hij ook een goede dichter. ὁ δ’ ἀγαθὸς ποιητής ἐστι καὶ αὐτός.
Ik ben geen bewonderaar van Euripides. οὐκ ἐπαινῶ Εὐριπίδην μὰ Δία.
Ken je geen enkel vers van Euripides? οὐκ ἀναμιμνήσκει ἴαμβον Εὐρπίδου;
Dat beheers je ontzettend goed. τουτὶ μὲν ἐπιεικῶς σύγ’ ἐπίστασαι.
Je bent goed thuis in Euripides. Εὐριπίδην πεπάτηκας ἀκριβῶς.
Waar heb je dat zo goed geleerd? πόθεν ταῦτ’ ἔμαθες οὕτω καλῶς;
Ik heb veel citaten van Euripides opgeschreven. Εὐριπίδου ῥήσεις ἐξεγραψάμην πολλάς.
Citeer eens iets van een jongere dichter. λέξον τι τῶν νεωτέρων.
Die zijn het niet waard, want een originele dichter vind je bij hen niet meer. οὐκ ἄξιοί εἰσι τούτου, γόνιμον γὰρ ποιητὴν οὐκ ἃν ἔτι εὕροις ἐν αὐτοῖς.
Wat vind je van Aeschylus? περὶ Αἰσχύλου δὲ τίνα ἔχεις γνώμην;
Ik vind Aeschylus de allerbeste dichter. Αἰσχύλον νομίζω πρῶτον ἐν ποιηταῖς.
Ken je dit gedicht van Simonides? ἐπίστασαι τοῦτο τὸ ᾆσμα Σιμωνίδου;
Zeker. μάλιστα.
Uiteraard! ἔγωγε νὴ Δία.
Moet ik het helemaal opzeggem? βούλει πᾶν διεξέλθω;
Dat hoeft niet. οὖδὲν δεῖ.
In welk metrum staat het? ὄνομα δὲ τούτῳ τῷ μέτρῳ τί ἐστιν;
Ik ken het gedicht niet van buiten. τὸ ᾆσμα οὐκ ἐπίσταμαι.
Dan ga ik verder met het tweede deel van de tragedie. καὶ μὴν ἐπὶ τὸ δεύτερον τῆς τραγῳδίας μέρος τρέψομαι.
28. Vertalen.
Zoek het hoofdstuk over Socrates in het boek. dat is hoofdstuk 107. ζητήσατε τὸ περὶ Σωκράτους λαβόντες τὸ βιβλίον. ἐστὶ δὲ τὸ ἑκατοστὸν καὶ ἕβδομον.
Kom op, opletten! ἀλλὰ προσέχετε τὸν νοῦν.
Laten we dat mondeling in het Grieks vertalen. λέγωμεν ἑλληνικῶς ταῦτα μεταβάλλοντες.
Begin jij maar, N. ἴθι δὴ, λέγε, ὦ Ν.
Je vertaling is voldoende. ταῦτά μ’ ἤρεσας λέγων.
Wie heeft jou Grieks geleerd? τίς σ’ ἐδίδαξε τὴν ἑλληνικὴν φωνήν;
Ga verder! λέγε.
Dat is erg handig. τοῦτ’ αὖ δεξιόν.
Ga verder, mijn beste! λέγε δὴ σύ, ὦ ’γαθέ.
Je vertaling klopt niet. σκαιῶς ταῦτα λέγεις.
Dat is een Ionisch woord. τοῦτ’ ἐστ’ Ἰωνικὸν τὸ ῥῆμα.
Vertaal je naar het Ionisch? Ἰωνικῶς λέγεις;
Kom op, hoe vertaal je het? φέρε δή, τί λέγεις;
Kom op, vertaal vlug! ἀλλ’ ἀνύσας λέγε!
Met jou kan ik niets beginnen. σύγ’ οὐδὲν εἶ.
Ik moet je dit wel zeggen. δικαίως δὲ τοῦτό σοι λέγω.
Jij kunt nog geen drie woorden Grieks spreken zonder een fout te maken. σὺ γὰρ οὐδὲ τρία ῥήματα ἑλληνικῶς εῖπεῖν οἷός τ’ εἶ πρὶν ἐξαμαρτεῖν.
Houd op! παῦε!
Vertaal dit stuk ook schriftelijk. καὶ μεταγράφετε αὐτὸ τοῦτο ἑλληνιστί!
En het vervolg ook. καὶ τὸ ἑξῆς.
Begrepen? μανθάνετε;
Ja hoor! πάνυ μανθάνομεν.
De opgave. τὸ ἔργον.
Pak je boek en lees! λαβὲ τὸ βιβλίον καὶ λέγε!
Verdorie! Ik ben mijn schift vergeten! ἐς κόρακας! ὡς ἄχθομαι, ὁτιὴ ἐπελαθόμην τοὺς χάρτας (τὸ βιβλίον) προσφέρειν.
Kan ik pen en papier lenen? χρῆσόν τί μοι γραφεῖον καὶ χάρτην.
29. Bezet.
Iedereen gaat aan het werk. πὰς χωρεῖ πρὸς ἔργον.
Goed, wat moeten we nog doen? ἄγε δή, τί νῷν ἔντευθενὶ ποιητέον;
Dat is af. ταυτὶ δέδραται.
Dat zal ik doen. ταῦτα δράσω.
Daar zorg ik voor. μελήσει μοι ταῦτα.
Kijk, alles wat je nodig hebt. ἰδοὺ πάντα, ὧν δέει.
Heb je alles wat nodig is? ἆρ’ ἔχεις ἅπαντα, ἃ δεῖ;
Ja, ik heb alles wat ik nodig heb. πάντα νὴ Δία πάρεστί μοι, ὅσων δέομαι.
Dit is hartstikke simpel. φαυλότατον ἔργον.
Waarom doen jullie dit? ἵνα δὴ τί τοῦτο δρᾶτε;
Zo gaat het veel beter. χωρεῖ τὸ πρᾶγμα οὕτω πολλῷ μᾶλλον.
Doe je best! τῷ ἔργῳ πρόσεχε.
Doe het niet zoals de anderen! μὴ ποίει, ἅπερ οἱ ἄλλοι δρῶσιν!
Het werk schiet niet op. οὐ χωρεῖ τοὖργον.
Wat doe je dan? τί δαὶ ποιήσεις;
De rest is aan ons. ὑμέτερον ἐντεῦθεν ἔργον.
Help me, als het kan. συλλαμβάνου, εἰ μή σέ τι κωλύει!
Ik heb geen tijd. οὐ σχολή (μοι).
30. Lof en verwijt.
Wat vindt u van deze leerling, rector? τί οὖν ἐρεῖς περὶ τούτου τοῦ μαθητοῦ, ὦ γυμνασίαρχε;
Hij is niet dom. οὐ σκαιὸς ἄνθρωπος.
Hij lijkt me niet dom te zijn. οὐ σκαιός μοι δοκεῖ εἶναι.
Nee, hij is slim. δεξιὸς μὲν οὖν ἐστιν.
en leergierig en bijdehand. καὶ φιλομαθὴς καὶ ἀγχίνους.
en die andere? ὁ δὲ ἕτερος ποῖός τις;
Die is van het slechte soort. ἐστὶ τοῦ πονηροῦ κόμματος.
Goed, met hem zal ik nog eens spreken. ἀλλὰ πρὸς τοῦτον μὲν ὕστερός ἐστί μοι λόγος.
Hij is vergeetachtig en traag van begrip. ἐπιλήσμων γάρ ἐστι καὶ βραδύς.
En hij doet zijn best niet. καὶ οὐκ ἐπιμελής ἑστιν.
Hij is de domste van allemaal. ἠλιθιώτατός ἐστι πάντων.
Hij is compleet veranderd. πολὺ πάνυ μεθέστηκεν.
Dat weet ik. οἶδά τοι.
We zullen passende maatregelen nemen. ποιήσομέν τι τῶν προὔργου.
Hij is dom, lui en vraatzuchtig. ἠλίθιός τε καὶ ἀργὸς καὶ γάστρις ἐστίν.
Hij is getikt. μελανχολᾷ.
Hoe doet A. het? ὁ δὲ Ἀ. πῶς παρέχει τὰ ἑαυτοῦ;
Naar zijn vermogens. καθ’ ὅσον οἷός τ’ ἐστίν.
Prima. ἐπιεικῶς.
10 εὖγε.
9 καλῶς.
8 ἀκριβῶς.
7 ὀρθῶς.
6 ἐπιεικῶς.
5 μετρίως.
4 μέσως.
3 φαῦλως.
2 οὐκ ὀρθῶς.
31. Zingen.
Zing eens iets! ᾆσόν τι!
Ik kan niet zingen. μελῳδεῖν οὐκ ἐπίσταμαι.
Zing eens een lied! μέλος τι ᾄσατε.
Wat willen jullie zingen? τί ἐπινοεῖτε ᾄδειν;
Goed, wat gaan we zingen? ἀλλὰ τί δῆτ' ᾄδωμεν;
Zeg eens wat je wilt horen. εἰπὲ, οἷστισι χαίρεις.
Wat een mooi lied! ὡς ἡδὺ τὸ μέλος!
We zullen nog iets zingen. ἕτερον ᾀσόμεθα.
Laat me eens een solo zingen! ἔασόν με μονῳδῆσαι.
Zing maar zoveel je wilt. ἀλλ' ᾆδ' ὁπόσα βούλει.
Houd op met zingen! παῦσαι μελῳδῶν!
Je zingt altijd over wijn. οὐδὲν γὰρ ᾄδεις πλὴν οἶνον.
Dat vind ik leuk. τουτί μ' ἀρέσκει.
Vind je dat leuk? σὲ δὲ τοῦτ' ἀρέσκει;
Ik zal niet gauw vergeten wat je zojuist gezongen hebt. ὅσα ἄρτι ᾖσας, οὐ μὴ ἐπιλάθωμαί ποτε.
Ik zal nog een lied zingen. ἐπᾴσομαι μέλος τι.
32. Militaire oefening,
In het geweer! ἄγε εἰς τὰ ὅπλα!
Aantreden! εἰς τὰς τάξεις καθίστασθε!
Rust! σιωπῇ!
Afstand! διάστηθι!
In de houding! ζύγει!
Geweren in de aanslag! ἄνω τὰ ὅπλα!
Geweren laten zakken! θέσθε τὰ ὅπλα!
naar rechts! ἐπὶ δεξιὰ κλῖνον!
naar links! ἔπ’ ἀριστερὰ κλῖνον!
buig naar links! ἐπ’ ἀριστερὰ μεταβαλοῦ!
voorwaarts! εἰς ὀρθὸν ἀπόδος!
Mars! πρόαγε!
Halt! ἔχον οὗτως!
In rijen van twee - mars! ἐπὶ κέρως εἰς δύο προάγε!
In het gelid - mars! ἐπὶ φάλαγγος πρόαγε!
Looppas! δρόμῳ!
Looppas, mars! Hoezee! δρόμῳ πρόαγε ἀλαλά!
33. Je hebt gelijk.
Je hebt gelijk. εὖ λέγεις.
Je hebt inderdaad gelijk. εὖ τοι λέγεις.
Misschien heb je gelijk. ἴσως ἄν τι λέγοις.
Je hebt helemaal gelijk. εὖ πάνυ λέγεις.
Je hebt blijkbaar gelijk. εὖ λέγειν σὺ φαίνει.
Volgens mij heb je gelijk. εὖ γέ μοι δοκεῖς λέγειν.
Dat denk ik ook. συνδοκεῖ ταῦτα κἀμοί.
Volgens mij ook. τοῦτο μὲν κἀμοὶ δοκεῖ.
Dat is zonneklaar. τοῦτο περιφανέστατον.
Dat is een billijk voorstel. δίκαιος ὁ λόγος.
Ik geloof het graag. πείθομαι
Naar het schijnt. ὡς ἔοικεν.
Daar zijn veel bewijzen voor. τούτων τεκμήριά ἐστι πολλά.
Dat concludeer ik uit de feiten. ἔργῳ τεκμαίρομαι.
34. Ja.
Zonder meer. νὴ Δία!
Zonder twijfel, in Godsnaam! νὴ τοὺς θεούς! -- νὴ τὸν Ποσειδῶ!
Zeker. μάλιστά γε. -- πάνυ!
Helemaal juist. κομιδῆ μὲν οὖν!
Uiteraard! εἰκότως! -- εἰκὸς γάρ!
Uiteraard, in Godsnaam! εἰκότως γε (νὴ Δία)!
Wees daar maar zeker van! εὖ ἴσθ’ ὅτι!
ik? Jij ook. ἐγώ; σὺ μέντοι!
Geen idee. Dat zou kunnen. οὐκ οἶδα.
Zou kunnen. ἔοικεν!
Geen wonder! κοὐ θαῦμά γε!
Absoluut geen wonder! καὶ θαῦμά γ’ οὐδέν!
Schitterend gezegd! εὖ λέγεις!
Vraag je je dat nog af? οὐκ οἶσθα;
35. Nee.
Nee. οὐ μὰ Δία!
Nee, ik niet. μὰ Δί’ ἐγὼ μὲν οὔ.
Nee, maar... οὔκ’ ἀλλὰ ...
Maar nee! μὴ δῆτα!
Doe het niet! μή νυν ποιήσῃς!
Nog niet. μὴ δῆτά πώ γε.
Voorlopig niet. οὔκ, ἢν μὴ (τοῦτο γένηται).
Geen sprake van! μηδαμῶς!
Dat is niet nodig. οὐδὲν δεῖ!
Natuurlijk niet! μὰ Δί’ οὐ μέντοι.
(Ik) helaas niet! εἰ γὰρ ὤφελ(ον)!
Slimmerik! σωφρονεῖς! -- δεξιὸς εἶ!
Geen denken aan! ἥκιστα!
Nog niet in het minst! ἥκιστά γε!
In geen geval! ἥκιστα πάντων!
Al ga je op je kop staan! / Over mijn lijk! οὐκ ἃν μὰ Δία, κρέμαισθέ γ’ ὑμεῖς!
Denk je dat ik gek ben? μελαγχολᾶν μ’ οὕτως οἴει;
Zo gaat het niet! οὐχ οὕτος ὁ τρόπος!
Maar toch! ἀλλ’ ὅμως!
Je hebt het bij het verkeerde eind. οὐκ ὀρθῶς λέγεις.
Klets! λῆρος!
Wat een onzin! οὐδὲν λέγεις!
Maar dat is iets anders! ἀλλ’ οὐ ταὐτόν!
Dat heeft hier niets mee te maken. ἀλλ’ οὐκ εἶπας ὅμοιον!
Ik geloof er niets van! οὐ πείθομαι!
C. Handel en wandel
36. Hij wild.
Als de boer het goed maakt, maakt iedereen het goed. εὖ φερομένης τῆς γεωργίας ἔρρωνται καὶ αἱ ἄλλαι τέχναι ἅπασαι.
Hij heeft alles wat hij nodig heeft. ἔχει ἅπαντα, ἃ δεῖ.
Hij wil iets hebben. αἰτεῖ λαβεῖν τι.
Wat wil je? τοῦ δέει;
Waarom ben je gekomen? τοῦ δεόμενος ἦλθες ἐνθαδί; / ἥκεις κατὰ τί;
Waarom ben je hier? ἐπὶ τί πάρει δεῦρο;
Kun je me 20 Mark lenen? δάνεισόν μοι πρὸς τῶν θεῶν εἴκοσι μάρκας!*
Ik moet dit wel doen. ἡ ἀνάγκη με πιέζει.
In Godsnaam: nee! μὰ Δί’ ἐγὼ μὲν οὔ.
Je hebt wat je nodig hebt. ἔχεις ὧν δέει.
Help me dan toch! οὐκ ἀρήξεις;
Heb medelijden met mij! οἴκτειρόν με!
Wat ga je met het geld doen? τί χρήσει τῷ ἀργυρίῳ;
De schoenmaker betalen. ἀποδώσω τῷ σκυτοτόμῳ.
Waar moet ik het geld vandaan halen? πόθεν τὸ ἀργύριον λήψομαι;
Kijk eens! Alsjeblieft! ἰδοὺ τουτὶ λαβέ!
Ontzettend bedankt! εὖ γ’ ἐποίησας!
Duizendmaal dank1 πόλλ’ ἀγαθὰ γένοιτό σοι!
Wees niet boos, vriend! μὴ ἀγανάκτει, ὦ ’γαθέ!
Spreek daar alsjeblieft niet over! οἶσθ’ ὃ δρᾶσον; μὴ διαλέγου περὶ τούτου μηδέν!
Maar, vriend ...! ἀλλ’ ὦ ’γαθέ -- !
37. De koopman
Daar komt de koopman weer aan! καὶ μὴν ὁδὶ ἐκεῖνος ὁ Ἰουδαῖος!
Mooie portemonnees, stropdassen, messen! βαλάντια καλά! λαιμοδέτια!* μαχαίρια!
Wat kost dit? τί δῆτα καταθῶ τουτουί;
2,50 Mark. δύο μάρκας* καὶ πεντήκοντα.
Nee, dat is teveel. μὰ Δί’, ἀλλ’ ἔλαττον.
Twee Mark graag! δύο μάρκας τελεῖς;
Alstublieft, 1,50 Mark. λαβὲ μάρκην καὶ ἡμίσειαν.
Wat kosten de portemonnees? πῶς τὰ βαλάντια ὤνια;
Je hebt al een mooie voor 4 Mark. λήψει τεσσάρων μαρκῶν πάνυ καλόν.
Neem maar weer mee. Ik koop het niet. Je wilt alleen maar winst maken. ἀπόφερε· οὐκ ὠηήσομαι, κερδαίνεν γὰρ βούλει πολύ.
Wat wil je ervoor geven? αὐτὸς σὺ τί δίδως;
Wat ik wil geven? Twee Mark. ὅτι δίδωμι; δοίην ἃν δύο μάρκας.
Neem het maar; het is beter dan niets (ervoor te krijgen). ἔχε τοίνυν· κρεῖττον γάρ ἐστιν ἣ μηδὲν λαβεῖν.
We komen niet meer van hem af. ἅνθρωπος οὐκ ἀπαλλαχθήσεται ἡμῶν.
Het mes deugt niet. Ik zou er nog geen Mark voor geven. οὐδέν ἐστιν ἡ μάχαιρα; οὐκ ἃν πριαίμην οὐδὲ μιᾶς μάρκης.
Ik heb er zelf ooit drie Mark voor betaald. αὐτὸς ἀντέδωκα τούτου ποτὲ τρεῖς μάρκας.
Ik verdien er niets aan. οὐδέν μοι περιγίγνεται.
Werkelijk? ἄληθες;
Erewoord? ὄμοσον!
In Godsnaam! οὐ μὰ τοὺς θεούς!
Verkoop het maar aan een ander. πώλει τοῦτο ἄλλῳ τινί!
Ik wil het aan jou verkopen. ὠνήσομαί σοι ἐγώ.
Hier is het geld. ἔχε δὴ τἀργύριον.
Afgesproken. ταῦτα δή.
Ik heb er drie Mark voor betaald. ἀπέδωκα ὀφείλων τρεῖς μάρκας.
Ik Leipzig kosten ze 20 mark per dozijn. ἐν Λειψίᾳ* πωλοῦνται κατὰ δώδεκα εἴκοσι μαρκῶν
Hij heeft het voor één Mark verkocht. τοδὶ ἀπέδοτο μιᾶς μάρκης.
38. Bij de kleermaker.
Goedendag! χαῖρε!
Ook goedendag! χαῖρε καὶ σύ!
Waarmee kan ik u helpen? ἥκεις δὲ κατὰ τί;
Wat wenst u? τοῦ δέει;
Ik wil een jas en een broek. δέομαι ἱματίου τε καὶ βρακῶν.
Het hemd. ὁ χιτών.
De hoed. ὁ πῖλος. [πέτασος]
De overjas, het colbert. τὸ ἐπάνω ἱμάτιον.
de laarzen. τὰ ὑποδήματα.
De kous. ἡ περικνημίς.
De zakdoek. τὸ ῥινόμακτρον.
Wat moet ik daarvoor betalen? τί τελῶ ταῦτα ὠνούμενος;
50 mark voor de jas en 20 voor de broek. πεντήκοντα μάρκας* εἰς ἱμάτιον, εἴκοσι δ᾿εἰς βράκας.
Tot zover. καθάπερ τέως.
Hier is een zeer mooie jas met broek. κάλλιστον τοδὶ ἱμάτιον μετὰ βρακῶν.
Zal het me passen? ἆρ’ ἁρμόσει μοι;
Doe de jas maar uit. κατάθου δῆτα τὸ ἐπάνω ἱμάτιον.
Doet u de jas alstublieft uit. ἀπόδυθι, ἀντιβολῶ, θοἰμάτιον! / βούλει ἀποδύεσθαι θοἰμάτιον;
Uw jas is niet nieuw. οὐ καινὸν ἀμπέχει ἱμάτιον.
Nee, maar de oude zit vol gaten. οὐ μὰ Δι’· ἀλλ’ ὀπὰς ἔχει τὸ τριβώνιον.
Wat heb je mooie kleding aan! ποίαν ἤδη ἔχεις σκευήν!
De nieuwe jas zit als gegoten. ἄριστ’ ἔχει τὸ καινὸν ἱμάτιον.
Heb je er nog iets op aan te merken? ἔχεις τι ψέγειν τούτου;
Hij staat me niet. οὐ πρέπει μοι.
39. Schoeisel.
Ik heb nog schoenen nodig. ὑποδημάτων δεῖ.
Hier, neem de mijne. τἀμὰ ταυτὶ λαβέ!
Trek deze eerst aan. τοῦτο πρῶτον ὑποδύου.
Doe tenslotte de laarzen aan. ἄνυσον ὑποδυσάμενος!
Trek de laarsjes uit. ἀποδύου τὰς ἐμβάδας (τὰ ἐμβάδια).
Doe deze eens aan. ὑπόδυθι τάσδε.
Passen ze? ἆρ’ ἁρμόττουσιν;
Verdraaid! Die zitten geweldig! νὴ Δί’, ἀλλ’ ἄριστ’ ἔχει.
Waar heb je de laasjes gekocht die je aan hebt? πόθεν πριάμενος τὸ ζεῦγος ἐμβάδων τουτὶ φορεῖς;
Op de markt. ἐν ἀγορᾷ.
En voor hoeveel? καὶ πόσου;
Voor 16 mark. ἑκκαίδεκα μαρκῶν*.
40. De groentemarkt.
Ik moet naar de markt. εἰς ἀγορὰν ἰτέον μοι.
Waarom? τίνος ἕνεκα;
Zij gaat op de markt druiven halen. χωρεῖ εἰς ἀγορὰν ἐπὶ βότρυς.
Ik koop ze wel, als je me geld geeft. ὠνήσομαι, ἐάν μοι δῷς τἀργύριον.
Hier, wat kleingeld! ἰδοὺ λαβὲ μικρὸν ἀργυρίδιον!
Wat moet ik kopen? τί βούλει με πρίασθαι;
Laten we voor dit geld perziken kopen. ὠνησόμεθα περσικὰ τούτου τοῦ ἀργυρίου.
Koop appels voor mij. ἀγοράσόν μοι μῆλα.
Abrikozen. ἀρμενιακά (μῆλα).
Peren, ἄπια.
Aarbeien. χαμοκέρασα*.
Groente λάχανα.
Kastanjes. κάστανα.
Kersen. κέρασια.
Walnoten. κάρυα.
Hazelnoten. λεπτοκάρυα.
Perziken. περσικά (μῆλα).
Pruimen. κοκκύμηλα.
Sinaasappelen. πορτοκάλια*.
Aalbessen. φραγγοστάφυλα*.
Radijzen. ῥαφανίδια.
Van alles. πάντα.
Wat kan ik hiervoor kopen? πόσον δίδως δῆτα τἀργυρίου;
Vijftien voor een mark. πεντεκαίδεκα τῆς μάρκης.
Wat is de huidige boterprijs? πῶς ὁ βούτυρος (τὸ βούτυρον) τὸ νῦν ὤνιος;
Hij is goedkoop. εὐτέλης ἐστιν.
We moeten hem duur kopen. δεῖ τίμιον πρίασθαι αὐτόν.
Verse boter, vers vlees. χλωρὸς βούτυρος, χλωρὸν κρέας.
Ik heb nog niets gekocht. οὐδὲν ἠμπόληκά πω.
We hebben inkopen gedaan en gaan naar huis. οἴκαδ’ ἴμεν ἐμπολήσαντές τι.
De prijs. ἡ τιμή.
D. In de samenleving.
41. Dansen.
Zij danst goed, hè? καλῶς ὀρχεῖται· ἦ γάρ;
Zeker weten! μάλιστα.
Ik ben verrukt! κεκήλημαι ἔγωγε.
Ik ga met haar de polonaise (wals, Schots, Frans, Quadrille) dansen ὀρχήσομαι μετ᾿αὐτῆς τὸ Πολωνικόν (τὸν στρόβιλον, τὸ Καληδονικόν, τὸ Γαλλικόν, τὸν τετράχορον).
Staat u mij deze dans toe, mevrouw! δὸς ὀρχεῖσθαι τοῦτο μετὰ σοί, ὦ γύναι! (-- ὦ κόρη!)
Zeer graag. φθόνος οὐδείς.
Houd alsjeblieft op met dansen, ik kan niet meer. παῦε δῆτ’ ὀρχούμενος, ἀπείρηκα γάρ.
Ik ben moe. κέκμηκα.
Laat me nog éénmaal dansen. ἓν μὲν οὖν τουτί μ’ ἔασον ὀρχήσασθαι.
Nog één keer dan. / Echt de laatste keer. τοῦτό νυν καὶ μηκέτ' ἄλλο μηδέν.
Wat is het feijn om met jou te dansen! ὡς ἡδυ μετὰ σοῦ ὀρχεῖσθαι!
Wie is dat toch, die hier bij de deur staat te kijken? Τίς ποθ’ οὗτος ὁ δεῦρο βλέπων; ὁ ἐπὶ ταῖς θύραις;
Dat is mijn man. ἐστὶν οὑμὸς ἀνήρ.
Waarom kijkt hij zo verdrietig? τί σκυθρωπάζει;
Hij is erg jaloers. σφόδρα ζηλότυπός ἐστιν.
Laten we hem maar negeren. μὴ ὁρᾶν δοκῶμεν αὐτόν.
Ik pas wel op! φυλάξομαι.
Mannen zijn niet te vertrouwen! οὐδὲν γὰρ πιστὸν τοῖς ἀνδράσιν.
Ze is drie maanden gertouwd. νύμφη ἐστὶ τρεῖς μῆνας.
De dansleraar. ὁ ὀρχηστοδιδάσκαλος.
Naar de dansschool. εἰς τὸ ὀρχηστοδιδασκαλεῖον.
42. Een verhaal.
Luister eens, vrouw, ik zal je een leuk verhaal vertellen. ἄκουσον, ὦ γύναι, λόγον σοι βούλομαι λέξαι χαρίεντα.
Kom op, vertel maar! ἴθι δή, λέξον.
Wát zeg je? τί λέγεις;
Ik geloof er niets van. οὐ πείθομαι!
Ben je verbaasd? ἐθαύμασας;
Je vertelt me fabeltjes. μύθους μοι λέγεις!
De waarheid vertel je me toch niet. τἀληθὲς γὰρ οὐκ ἐθέλεις φράσαι.
Als dat werkelijk waar is, weet ik niet wat ik moet zeggen. εἴπερ ὄντως σὺ ταῦτ’ ἀληθῆ λέγεις, οὐδὲν ἔχω εἰπεῖν.
Volgens jouw verhaal verdient ze bewondering. κατὰ τὸν λόγον, ὃν σὺ λέγεις, ἀξία ἐστι θαυμάσαι.
Spreek hier met haar over. λέγ’ αὐτῇ τὸ πρᾶγμα.
Vertellen, tonen. φράζειν.
Wat was haar antwoord daarop? τί πρὸς ταῦτα εἶπεν;
Ze zocht naar uitvluchten. προφασίζεται.
Ik zal jullie het volgende verhaal vertellen. μῦθον ὑμῖν βούλομαι λέξαι οὕτως.
43. Ik weet het niet.
Ik weet het niet. οὐκ οἶδα.
Ik kan het niet zeggen. οὐκ ἔχω φράσαι.
Tot wie kun je je wenden? ποῖ τις ἂν τράποιτο;
Ik kom er wel achter. γνώσομαι ἔγωγε.
Ik weet het niet precies. οὐκ οἶδ’ ἀκριβῶς.
Voor zover ik weet niet. οὐχ, ὅσον γέ μ’ εἰδέναι.
Ik weet niet goed hoe het zit. οὐ σάφ’ οἷδα, ὅπως ἔχει.
Ik weet het ja. οἶδά τοι.
Dat weet ik. μεμνήμεθα!
Tuurlijk weet ik dat. οἶδα μέντοι!
Omdat je het wilt weten, zal ik het zeggen. εἰ δὴ ἐπιθυμεῖς εἰδέναι, φράσω.
Wát zeg je? τί φής!
Ik weet dat uit de beste bronnen. πέπυσμαι τοῦτο τῶν σάφ’ εἰδότων.
Heb je er al iets van gehoord? ἆρ’ ἀκήκοάς τι τοῦ πράγματος;
Dat wist ik nog niet? τοῦτ’ οὐκ ᾔδειν ἐγώ.
Dus je bent niet zomaar bedroefd. οὐκ ἐτὸς ἄρα λυπεῖ.
44. Mooi en lelijk.
Kijk een hoe mooi ze is! ὅρα ταυτηνί, ὡς καλή!
Wie is die vrouw daar? τίς ποθ’ αὐτηί;
Die in die donkere kleding? ἡ τὸ φαιὸν ἔνδυμα ἀμπεχομένη;
Zij is de mooiste van allemaal. πασῶν ὡραιοτάτη ἐστίν.
En wie is zij dan wel? τίς καί ἐστί ποτε;
Kent iemand van jullie haar? γιγνώσκει τις ὑμῶν;
Ja, ik! νὴ Δία ἔγωγε.
Ze is mijn nicht. ἐστὶν ἀνεψιά μου.
Wat is ze mooi! οἷον τὸ κάλλος αὐτῆς φαίνεται!
Ze heeft een gezonde kleur. ὡς εὐχροεῖ!
En ze heeft tedere, mooie ogen. καὶ τὸ βλέμμα ἔχει μαλακὸν καὶ καλόν.
En zeer mooie handen. καὶ τὰς χεῖρας παγκάλας ἔχει.
Ze heeft een lieve glimlach. καὶ ἡδέως γελᾷ.
Ik ben verliefd op dat meisje geworden. ἔρως με εἴληφε τῆς κόρης ταύτης.
Maar is ze blut? ἀλλ’ ἔχει οὐδέν;
Nee hoor, ze is rijk. Ze heeft een flink vermogen. πλουτεῖ μὲν οὖν; οὐσίαν γὰρ ἔχει συχνήν.
Weet je op wi ze lijkt? Op A. οἶσθ’ ᾗ μάλιστ’ ἔοικεν; τῇ Ἀ.
Daar staat een mooie meid! ἐνταῦθα μείραξ ὡραία ἐστίν.
En wie is dat achter haar? τίς γάρ ἐστθ’ ἡ ὄπισθεν αὐτῆς;
Wie dat is? Mevrouw Schulze. ἥτις ἐστίν; Σχουλζίου γυνή.
Die andere interesseert me minder. τῆς ἑτέρας μοι ἧττον μέλει.
Ze is lelijk. αἰσχρὰ γάρ ἐστιν.
En ze heeft een platte neus. καὶ σιμή (ἐστιν).
Ze is opgemaakt. καὶ καταπεπλασμένη (ἐστίν).
Ze ruikt naar mirte. ὄζει δὲ μύρου.
Ruik je iets? ὀσφραίνει τι;
Die mirte ruikt niet goed. οὐχ ἡδὺ τὸ μύρον τουτί.
45. Meneer Schulze
Heet hij Schulze? Wat is dat voor iemand? Σχούλζιος αὐτῷ ὄνομα; ποῖος οὗτος ὁ Σχούλζιος;
Ken je hem niet? οὐκ οἶσθα αὐτόν; (οὐ γιγνώσκεις αὐτόν;)
Nee, ik ben vreemd hier en kom net aan. οὐ μὰ Δία ἔγωγε, ξένος γάρ εἰμι ἀρτίως ἀφιγμένος.
Hij speelt de hoofdrol hier in de stad. πράττει τὰ μέγιστα ἐν τῇ πόλει.
Hij heeft een baard. ἔχει δὲ πώγωνα.
En is hij grijs? καὶ πολιός ἐστιν;
Waarvan leeft hij? πόθεν διαζῇ;
De man is snel rijk geworden. ταχέως ὁ ἀνὴρ γεγένηται πλούσιος.
Hoe? τί δρῶν;
Hij was eerst vakman, toen boer en nu zakenman. πρῶτον μὲν γὰρ τέχνην τιν’ ἔμαθεν· εἶτα γεωργὸς ἐγένετο, νῦν δ’ ἔμπορός ἐστιν.
Hij is fabrikant. ἐργαστήριον ἔχει.
Arbeider. ἐργάτης.
Rechter. δικαστής.
Onderambtenaar. ὑπάλληλος.
Advocaat. σύνδικος.
Apotheker. φαρμακοπώλης.
Bankier. τραπεζίτης.
Officier. ἀξιωματικός.
Leerling. μαθητής.
Student. φοιτητής.
Leraar. διδάσκαλος
Professor. καθηγητής.
Hij komt van het platteland. ἐκ τῶν ἀγρῶν ἐστιν.
Hij komt uit de nuurt. ἐκ τῶν γειτόνων ἐστίν.
Ik vind hem saai. ἄχθομαι αὐτῷ συνὼν ἔγωγε.
Zijn karakter is niet slecht. οὐ πονηρός ἐστι τοὺς τρόπους.
Wat is hij opschepperig hiergekomen! ὡς σοβαρὸς εἰσελήλυθεν!
Hij lijkt me ongepast om je zo te gedragen. οὐκ ἀστεῖόν μοι δοκεῖ εἶναι τοιοῦτον ἑαυτὸν παρέχειν.
Maar N.N. is werkelijk een gentleman. ὁ δὲ Ν. Ν. νὴ Δία γεννάδας ἀνηρ.
46. Hoe oud?
Hij heeft maar één dochter. θυγάτηρ αὐτῷ μόνη οὔσα τυγχάνει.
Hoe oud is ze? πηλίκη ἐστίν;
Ze is meer dan een jaar ouder dan jij. πλεῖν ἢ ἐνιαυτῷ σου πρεσβυτέρα ἐστίν.
Meer dan 20 jaar oud. ὑπὲρ εἴκοσιν ἔτη γεγονυῖα.
Je bent een jongeman van 19 jaar. σὺ δὲ ἀνὴρ νέος εἶ ἐννεακαίδεκα ἐτῶν.
Jij moet dansen met mensen beneden de twintig. δεῖ οὖν ὀρχεῖσθαί σε μετὰ τῶν ἐντὸς εἴκοσιν.
Zij zit daar bij de oudere vrouwen. ἐνταῦθα κάθηται παρὰ ταῖς πρεσβυτέραις γυναιξίν.
Waar? Wijs eens aan! ποῦ; δεῖξον!
Hie is ze opgemaakt? ποίαν τιν’ ἔχει σκευήν;
Haar moeder is (al) tien jaar dood. τέθνηκεν ἡ μήτηρ αὐτῆς ἔτη δέκα. / ἔτος τουτὶ ἑνδέκατον.
Haar vader is een zestiger. ἑξηκοντέτης ἐστὶν αὐτῆς ὁ πατήρ.
De familie. ὁ οἶκος.
E. Liefdesgeluk en liefdesverdriet.
47. Hartstochtelijke verliefdheid.
Wat vind jij van die meid? τί οὖν ἐρεῖς περὶ τῆς μείρακος;
Niemand haalt het bij Anna. λῆρός ἐστι τἆλλα πρὸς Ἄνναν.
De liefde voor Anna kwelt mij. ἵμερός με (/ πόθος με) διαλυμαίνεται Ἄννης.
Meen je dat? ὢ τί λέγεις;
Ben je verbaasd? ἐθαύμασας;
Waarom ben je verbaasd? τί ἐθαύμασας;
Wat vervelend dat ze afwezig is! ὡς ἄχθομαι αὐτῆς ἀπούσης!
Wees geen dwaas! μὴ ἄφρων γένῃ!
Omdat ik haar niet zie, lijkt de tijd zo langzaam te gaan. πάνυ πολύς μοι δοκεῖ εἶναι χρόνος, ὅτι οὐχ ὁρῶ αὐτὴν τοιαύτην οὖσαν.
Ze is niet hier. οὐκ ἐνθάδε ἐστίν.
Maar ze komt eraan. ἀλλ’ ἔρχεται.
Daar komt ze. ἡδὶ προσέρχεται!
Ja, nu zie ikk haar ook. νῦν γε ἤδη καθορῶ αὐτήν.
Ze is er al een tijdje. ἥκει ἐπιεικῶς πάλαι.
Dat is ongehoord! ἄτοπον τουτὶ πρᾶγμα!
Wat is er aan de hand? τί πάσχεις;
Zie je dat niet? N. zit achter haar aan en zij groet hem vriendelijk! οὐχ ὁρᾷς; Ν. ἀκολουθεῖ κατόπιν αὐτῆς καὶ ἀσπάζεται!
Nou en? ὀλίγον μοι μέλει.
Zij geeft hem een hand. ἡ δὲ δεξιοῦται αὐτόν.
Wat ben ik ongelukkig! οἴμοι κακοδαίμων!
Ze lijkt je niet te zien. οὐ δοκεῖ ὁρᾶν σε.
Ze heeft hem een hand gegeven. ἐνέβαλε τὴν δεξιάν.
Vergeet haar nou maar! ταύτην μὲν ἔα χαίρειν!
Goed, ik ga. Ik wil mijn tante begroeten. ἀλλ’ εἶμι· προσερῶ γὰρ τὴν τηθίδα.
Ik heb haar al begroet. ἐγὼ δὲ προσείρηκα αὐτήν.
Dat is niet mooi van je, dat je mij niet begroet hebt. καλῶς γε οὐ προσεἶπάς με! (ironisch.)
48. Moet ik?
Wat ben je van plan? τί ποιεῖν διανοεῖ;
Wat ga je doen? τί μέλλεις δρᾶν;
Geef me goede raad! χρηστόν τι συμβούλευσον!
Wat moet ik doen? τί ποιήσω;
Daar ga je nog spijt van krijgen. οἶμαί σοι τοῦτο μεταμελήσειν.
Pas op dat ze je niet ontsnapt. εὐλαβοῦ, μὴ ἐκφύγῃ σ’ ἐκείνη.
Nu moet jij de rest doen. σὸν ἔργον τἆλλα ποιεῖν.
Wat vind je dan dat ik moet doen? τί οὖν κελεύεις δρᾶν με;
Je moet zo snel mogelijk met haar praten. δεῖ διαλέγεσθαι αὐτῇ, ὅταν τύχῃς.
Ja, dat wil ik ook! τοῦτ’ αὐτὸ γὰρ καὶ βούλομαι.
Maar zover is het nog niet. ἀλλ’ οὐκ ἔστι πω ἐν τούτῳ τὰ πράγματα.
Er zit nog een addertje onder het gras. ἔνι κίνδυνος ἐν τῷ πράγματι.
Dit is een moeilijk punt. χαλεπὸν τὸ πρᾶγμα!
Geen zorgen! μὴ φροντίσῃς.
Wees niet bang! μὴ δέδιθι.
Heb geen angst, mijn jongen! μηδὲν δέδιθι, ὦ τάν.
Er zal je niets gebeuren. οὐδὲν (γὰρ) πείσει.
Aan mij zal het niet liggen, jongen! οὐ τοὐμὸν ἐμποδὼν ἔσται, ὦ τάν.
Daar zal ik wel voor zorgen. μελήσει μοι τοῦτό γε.
49. Kop op!
Schiet op! σπεῦδέ νυν! ἔπειγέ νυν!
Schiet je nog op? οὔκουν ἐπείξει;
Treuzel niet! μὴ βράδυνε!
Doe het snel! ἄνυε!
Wees nu toch sneller! οὐκ ἀνύσεις;
Je hoeft niet te aarzelen. οὐ μέλλειν χρή σε.
Laten we niet treuzelen. μὴ διατρίβωμεν.
Treuzel niet! οὐ μὴ διατρίψεις;
Dit is het moment! νῦν ὁ καιρός!
Probeer het dan toch! ἀλλ’ οὖν πεπειράσθω γε
Ik zal het doen, op jouw verantwoording. δράσω τοίνυν σοὶ πίσυνος.
Ik zal het proberen. πειράσομαι.
Zelfs als het me de kop kost! κἂν δέῃ μ' ἀποθανεῖν!
Goed, ik doe het. ἀλλὰ δρῶ τοῦτο.
Eindelijk is het zover. ἤδη ’στὶ τοῦτ’ ἐκεῖνο!
en als ze "nee" zegt en niet wil? κἂν μὴ φῇ μηδ’ ἐθελήσῃ;
Dat zien we dan wel. εἰσόμεθ’ αὐτίκα.
Ik zal zien. ἐγὼ εἴσομαι.
50. Liefdesgeluk.
Ik houd van je. ἐραστής εἰμι σός.
Werkelijk? τί λεγεις;
Waarom zeg je dat? τί τοῦτο λέγεις;
Omdat ik van je houd. ὁτιὴ φιλῶ σε.
Als je werkelijk van me houdt, spreek dan met mijn moeder. εἴπερ ὄντως ἐκ τῆς καρδίας με φιλεῖς, πρόσειπε τὴν μητέρα μου.
Laat me je kussen! δός μοι κύσαι. (δὸς κύσαι.)
Geef me een kus! Alsjeblieft! κύσον με, ἀντιβολῶ!
Hier, een kus! φέρε, σε κύσω!
Als de anderen me maar niet zien! οἴμοι, οἱ ἄλλοι ὅπως μή μ’ ὄψονται!
We zijn alleen hoor. αὐτοὶ γάρ ἐσμεν.
Houd op! Houd op! παῦε! παῦε!
Wat ben ik gelukkig! ὡς ἥδομαι!
Geef me je hand. δός μοι τὴν χεῖρα τὴν δεξιάν.
Ik zweer je eeuwige trouw! οὐδέποτέ σ’ ἀπολείψειν φημί!
51. Schoonmoeder.
Wat gebeurt daar? -- Wat is dat? τί τὸ πρᾶγμα; -- τουτὶ τί ἐστιν;
In Godsnaam! ὦ Ζεῦ βασιλεῦ!
Vervloekt! οἴμοι κακοδαίμων!
We zijn verraden! προδεδόμεθα!
Hier is de schurk! οὗτος ὁ πανοῦργος!
Ben je gek geworden? τί ποιεῖς;
Hoe kom je erbij? τί πάσχεις;
Jij vreselijk wezen! ὦ βδελυρὲ σύ!
Wind je niet op! μὴ πρὸς ὀργήν!
Dit is een schande voor ons! ἀνόσια ἐπάθομεν!
Is dit geen schande? ἆρ’ οὐχ ὕβρις ταῦτ’ ἐστι πολλή;
Ophouden! παῦε!
Maak je uit de voeten! ἄπιθ’ ἐκποδών!
Ben je nog niet buiten? οὐκ εἶ θύραζε;
Maak je je nog niet uit de voeten? οὐκ ἄπει δῆτα ἐποδὼν;
Loop naar de hel! ἐς κόρακας!
Opgehoepeld! ἄπερρε!
De duivel hale je! ἀπολεῖ κάκιστα!
Loop naar de hel! οὐκ ἐς κόρακας;
U bent gek, mevrouw. παραπαίεις, ὦ γύναι. / ὦ γύναι, ὠς παραπαίεις!
Je beledigt me! οἴμοι, ὡς ὑβρίζεις!
Schaam je! αἰβοί!
Daar kom je niet mee weg! οὔτοι καταπροίξει (τοῦτο δρῶν)!
Daar zul je nog last mee krijgen! οὐ χαιρήσεις.
Die arrogantie zal ik je wel afleren! ἐγώ σε παύσω τοῦ θράσους.
Houd je toch in! ἀλλ’ ἀνάσχου!
Ik het niet vreselijk dat je je zo gedraagt? οὐ δεινὸν δῆτά σε τοῦτο δράσαι;
Is dat niet schandelijk? οὐκ ἀνασχετὸν τοῦτο!
Verdorie, wat moet ik doen? οἴμοι, τί δράσω;
Zie je nu wat je gedaan hebt? ὁρᾷς, ἂ δέδρακας;
Dat is jouw schuld! σὺ τούτων αἴτιος!
52. Wat irritant!
Waarom ben je zo neergeslagen? τί κύπτεις;
Ik schaam me. αἰσχύνομαι.
Die vrouw heeft je inderdaad zeer slecht behandeld. αἴσχιστά τοί σ’ εἰργάσατο ἡ γυνή.
Ze is erg boos op ons. ὀργὴν ἡμῖν ἔχει πολλήν.
Dat is zeer pijnlijk voor ons. τοῦτ’ ἔστ’ ἄλγιστον ἡμῖν.
Ik wind me er erg over op dat ik dat heb gedaan. πόλλ’ ἄχθομαι, ὅτι ἔδρασα τοῦτο!
Dat had ik nooit verwacht. τουτὶ μὰ Δι’ οὐδέποτ’ ἤλπισα.
Knars niet met je tanden! μὴ πρῖε τοὺς ὀδόντας!
Daar doe je niets aan. ταῦτα μὲν δὴ ταῦτα.
Wees niet zo wraakzuchtig! μὴ μνησικακήσῃς.
We kunnen beter rustig blijven. ἡσυχίαν ἁγειν βέλτιστόν ἐστιν.
Daar zaten we fout. ἡμάρτομεν ταῦτα.
Wees niet boos, vriend! μὴ ἀγανάκει, ὦ ’γαθέ
Maar iik kan onmogelijk zwijgen. ἀλλ’ οὐκ ἔσθ’ ὅπως σιγήσομαι.
Maar dat is wel helemaal jouw schuld. αἴτιος μέντοι σὺ τούτων εἶ μόνος.
Dat heb je niet goed gedaan! οὐκ ὀρθῶς τοῦτ’ ἔδρασας!
Wat gaat jou dat aan? τί δὲ σοὶ τοῦτο;
Hoe kwam je erbij om dat te doen? τί δὴ μαθὼν τοῦτ’ ἐποίησας;
Wat een waanzin! τῆς μανίας!
Wat heb je onrechtbaardig gehandeld! ὡς οὐκ ὀρθῶς τοῦτ’ ἔδρασας!
Dat was niet eerlijk van jou. τοῦτ’ οὖκ ὀρθῶς ἐποίησας.
Verwijt je me dat? ταῦτ’ ἐπικαλεῖς;
Ik kon niet anders. ἀλλ’ οὐκ ἦν παρὰ ταῦτ’ ἄλλα.
Lees mij niet de les, maar... μὴ νουθέτει με, ἀλλὰ --
Ik kan me zo aan je ergeren! ἀπολεῖς με!
Maar dit zeg ik je: ἒν δέ σοι λέγω·
Ik ben bedroef over die vrouw. περὶ τῆς κόρης ἀνιῶμαι.
53. Geen slechte moppen.
Wat pakte dat belachelijk uit! ὡς καταγέλαστον ἐφάνη τὸ πρᾶγμα!
Dat is een mop! τοῦτο πάνυ γελοῖον!
Die gaat over mij. πρὸς ἐμὲ ταῦτ’ ἐστίν.
Hij tapt slechte moppen. σκώπτει.
Tap geen slechte moppen! μὴ σκῶπτε!
Tap geen slechte moppen over mij! μὴ σκῶπτέ με!
Je tapt daarom toch geen slecte moppen over mij? μῶν με σκώπτεις ὁρῶν τοῦτο;
Laat je toch niet uitlachen! καταγέλαστος εἶ.
We lachen niet over jou! οὐ σοῦ καταγελῶμεν.
Maar waarover dan? ἀλλὰ τοῦ;
Waarom lach je? ἐπὶ τῷ γέλᾶς;
Houd op! -- Stil! παῦε! -- σιώπα!
Spreek alsjeblieft niet meer met mij! βούλει μὴ προσαγορεύειν ἐμέ;
54. Eind goed, al goed.
Misschien komt het nog goed. ἴσως ἂν εὖ γένοιτο.
Als God het wil! σὺν θεῷ δ’ εἰρήσεται. / ἢν θεοὶ θέλωσιν.
Wie staat daarvoor garant? καὶ τίς ἐγγυητής ἐστι τούτου;
Als het lukt, dank ik God op mijn knieën. ἢν κατορθώσομεν, ἐπαινέσομαι τὸν θεὸν πάνυ σφόδρα.
Zoals het hoort. ὥσπερ εἰκός ἐστιν.
in Godsnaam! τυχαγαθῇ!
En als het ons niet lukt? ἢν δὲ σφαλῶμεν;
Hoera! ἀλαλαί!
Wat heb jij een geluk! ὡς εὐτυχὴς εἶ!
Hij heeft veel geluk. εὐτυχέστατα πέπραγεν.
In hoeverre? τίνι τρόπῳ;
Hij is met een erg jong meisje getrouwd. παῖδα κόρην γεγάμηκεν.
Hij is rijk geworden. πλούσιος γεγένηται.
Hij kan van het leven genieten. ἔχει τῆς ἥβης ἀπολαῦσαι.
Als het verder niets is. εἶτα τί τοῦτο;
Zijn vrienden missen hem erg. ποθεινός ἐστι τοῖς φίλοις.
Hij is een vriend van mij. ἐστὶ τῶν φίλων.
F. In huis.
53. Daar woont hij.
Kunt u mij zeggen waar meneer Mulder woont? ἔχοις ἂν φράσαι μοι (τὸν κύριον*) Μύλλερον, ὅπου ἐνθάδε οἰκεῖ;
Ik zou graag willenw eten waar meneer Mulder woont. ἡδέως ἂν μάθοιμι, ποῦ Μύλλερος οἰκεῖ.
Dat zou ik graag weten. τοῦτό με δίδαξον!
In de Leipzigstraat. ἐν τῇ Λειψανῇ* ὁδῷ.
Hij verhuist. μετοικίζεται.
Hij is erop uitgetrokken. φροῦδός ἐστιν ἐξῳκισμένος.
Hij woont vlakbij. ἐγγὺς οἰκεῖ.
Daar kijkt hij uit het raam. ὁδὶ ἐκ θυρίδος παρακύπτει.
Dat is hij. οὗτός ἐστ’ ἐκεῖνος.
Wie klopt daar? τίς ἐσθ’ ὁ τὴν θύραν κόπτων;
Maak de deur open! ἄνοιγε τὴν θύραν!
Wordt er nog open gedaan? οὐκ ἀνοίξεις;
Maak nu eindelijk eens die deur open! ἄνοιγ’ ἀνύσας τὴν θύραν.
Wie is daar? τίς οὗτος;
Meld mij! εἰσάγγειλον.
Ik weet je naam niet precies. οὐκ οἶδ’ ἀκριβῶς σου τοὔνομα.
Is meneer Mulder thuis? ἔνδον ἐστὶ Μύλλερος;
Nee, hij is niet thuis. οὐκ ἔνδον ἑστίν.
Op het moment is hij er niet. οὐκ ἔνδον ὢν τυγχάνει.
Hij is gaan wandelen. περίπατον ποιεῖται.
Werkelijk? ἄληθες;
Hij staat voor de deur. ἐπὶ ταῖς θύραις ἕστηκεν.
Hij staat op het punt te vertrekken. μέλλει θύραζε βαδίζειν / ἐξιέναι.
56. In de ochtend.
Ik sta vroeg op. πρῷ ἐγείρομαι.
Voor dag en dauw. πρὸ φάους.
De zon is opgekomen. ἥλιος ἀνέτειλεν.
Zonsopgang. ἡλίου ἀνατολή.
Hij is in de slaapkamer. ἐστὶν ἐν τῷ δωματίῳ.
De dekens. τὰ στρώματα.
Onder de wol. ἐν τοῖς στρώμασιν.
Hij is nog niet opgestaan. οὔπω ἠγέρθη ἐκ τῶν στρωμάτων (ἐκ τῆς κλίνης).
Hij is even naar bed. ἀρτίως εὕδει.
Hij is gisteren lang op gebleven. ἐγρηγόρει χθὲς (/ ἐγρηγόρησεν ἐχθὲς) ἐπὶ πολύ.
Wakker worden jij! οὗτος, ἐγείρου!
Opstaan! ἀνίστασο!
Doe het licht aan! ἅπτε λύχνον.
Oké. ταῦτα.
Geef me mijn schoenen, sokken en broek. δός μοι ὑποδήματα καὶ τοὺς πίλους καὶ ἀναξυρίδας.
De schoenen heb ik al aangetrokken. ἤδη ὑπεδέθην.
Breng water voor mijn handen. ἔνεγκε ὕδωρ πρὸς χεῖρας.
Een wasteil, zeep. κόγχη. σήπων.
Mijn handen zijn vies. χεῖρες ῥυπαραί εἰσιν.
Heb je je geassen? ἆρ' ἀπονένιψαι;
Ik heb mijn handen en gezicht al gewassen. ἤδη ἐνιψάμην τὰς χεῖρας καὶ τὴν ὄψιν.
Kun je ook zonder handdoek vooruit? ἀνύτεις χειρόμακτρον οὐκ ἔχων;
Je ziet er heel smerig uit. αὐχμεῖς αἰσχρῶς.
Hij heeft zich niet gewassen. οὐκ ἐλούσατο.
Maak de tafel schoon. ἀποκάθαιρε τὴν τράπεζαν.
Ik wil thuis blijven. οἴκοι μενῶ.
We maken huiswerk bij ons thuis. ἔνδον παρ’ ἐμοὶ διατρίψομεν (περὶ τὰ μαθήματα).
Bij jou? παρὰ σοί;
Ja. πάνυ.
Gisteren was je bij mij. παρ’ ἐμοὶ χθὲς ἦσθα.
Kom vandaag naar mij toe! ἥκετ’ εἰς ἐμοῦ τήμερον!
57. Zitten. Staan.
Doe maar uit! ἀποδύου!
Ik kleed me al uit. καὶ δὴ ἐκδύομαι.
Waar gaan we zitten? ποῦ καθιζησόμεθα;
Neem plaats! κάθησθε!
Ga zitten! κάθιζε!
Strijk neer! κάθιζε!
Als je het goedvindt. εἰ ταῦτα δοκεῖ!
Zo, ik zit. ἰδού· κάθημαι.
Ik zit al. κάθημαι ’γὼ πάλαι.
Heb je geen goede plaats? οὐ καθίζεις ἐν καλῷ.
Heb je niets te eten? οὐκ ἔχεις καταφαγεῖν;
Kan ik je een avondmaal voorzetten? βούλει παραθῶ σοι δόρπον;
Wat brood en vlees graag. αἰτῶ λαβεῖν τιν’ ἄρτον καὶ κρέας.
Ik kom wat drinken brengen. ἥκω φέρων πιεῖν.
Geef me iets te drinken! δός μοι πιεῖν.
Kijk eens! ἰδού.
Je hoort hier niet te zitten. ἀδικεῖς ἐνθάδε καθήμενος.
Sta op! ἀνίστασο!
Sta snel op, voordat iemand je ziet. οὔκουν ἀναστήσει ταχύ, πρίν τινά σ’ ἰδεῖν;
Ga meteen staan! ἀνίστασο ὀρθός.
Blijf staan! στῆθι.
Tot uw orders, commandant! ταῦτα, ὦ λοχαγέ!
58. Vrouw en kinderen.
Ze heeft een jongen gekregen. ἄρρεν ἔτεκε παιδίον.
Hij moet veel kleine kinderen opvoeden. βόσκει μικρὰ πολλὰ παιδία.
Hij heeft veel kinderen. πολλοὶ οἱ παῖδες οἱ ἐξ ἐκείνου.
Waar zijn de kinderen? ποῦ τὰ παιδία;
Waar is mijn vrouw heen? ποῖ ἡ γυνὴ φρούδη ’στίν;
Wie weet waar mijn vrouw is? τίς ἂν φράσειε, ποῦ ’στι ἡ γυνή;
Dat kan ik niet zeggen. οὐκ ἔχω φράσαι.
Ze wast en voedt het kind. λούει και ψωμίζει τὸ παιδίον.
De kinderen zijn schoon. ἀπονενιμμένα ἐστὶ τὰ παιδία.
Ze brengt de kinderen naar bed. κατακλίνει τὰ παιδία.
Het is de hoogste tijd. καιρὸς δέ.
Jullie hebben nu lang genoeg gespeeld. ἱκανὸν χρόνον ἐπαίζετε.
Zij dobbelen - maar om wat? κυβεύουσιν. -- περὶ τοῦ;
Wees braaf! κοσμίως ἔχε!
Niet doen! μηδαμῶς τοῦτ’ ἐργάσῃ!
Kijk daar! ἰδού· θέασαι!
De oom heeft leuke cadeaus meegebracht. ὁ θεῖος ἥκει φέρων δῶρα χαρίεντα.
Leisje klapt van vreugde in haar handen. Λουίσιον τὼ χεῖρ’ ἀνακροτεῖ ὑφ’ ἡδονῆς.
Mijn vrouw heeft geen tijd. ἡ δὲ γυνὴ οὐ φαίνεται.
Zoek je mij soms? μῶν ἐμὲ ζητεῖς;
Kom hier, mijn oogappel! δεῦρό νυν, ὦ χρυσίον.
59. Herrie van kinderen.
Dat is niet eerlijk! ταῦτ’ οὐκ ὀρθῶς ποιεῖς.
Dat is niet eerlijk van jou! ἀδικεῖς γέ με τοῦτο ποιῶν.
Als je me wilt klieren, dan krijg je er spijt van! ἤν τι λυπῇς με, οὐ χαιρήσεις!
Geef terug! ἀλλ’ ἀπόδος αὐτό!
Want anders! ἢ τἀπὶ τούτοις δρῶ.
Moet ik je een draai om je oren geven? τὴν γνάθον βούλει θένω;
Dat zeg je niet zomaar! οὐ μὰ Δία σὺ καταπροίξει τοῦτο λέγων!
Wat ben je van plan? τί μέλλεις δρᾶν;
Jij verdient een pak slaag! κλαύσει μακρά.
Loop naar de hel! διαρραγείης!
Hier heb je een stomp! οὑτοσί σοι κόνδυλος!
Loop naar de pomp! ἐς κόρακας!
Sla erop! παῖε παῖε!
Het zal jje berouwen! οἰμώξει μακρά!
Kom niet dichterbij! μὴ πρόσιτε!
Hoera! We hebben hem! ἀλαλαί! νῦν ἔχεται μέσος!
Nog altijd niet opgehoepeld? οὐχὶ σοῦσθε;
Je hoeft van mij niet meer terug te komen! οὐδὲν ἄν με φλαῦρον ἔτι ἐργάσαισθε.
60. Kindertucht.
Wat is dat voor herrie? τίς οὗτος ὁ ἔνδον θόρυβος;
Schreeuw niet zo! μὴ βοᾶτε! -- μὴ βοᾶτε μηδαμῶς! -- μὴ κεκράγατε!
Luister nou eens! οὐκ ἄκούσεσθε ἐτεόν;
Ik zal het zeggen! κατερῶ, κατερῶ!
Wat is er? τί ἔστιν;
Wat is er aan de hand? τί τὸ πρᾶγμα;
Wie roept me? τίς ὁ βοῶν με;
Moet ik het zeggen? εἴπω;
Zeg het me! κάτειπέ μοι.
Karel heeft ons geslagen. Κάρολος πληγὰς ἡμῖν ἐνέβαλλεν.
Wat zeg je? τί φής;
En waarom deed hij dat? ἡ δ’ αἰτία τίς ἦν;
Waarom? τιή;
Wat een driftkop! ὡς ὀξύθυμος!
Dit doet hij altijd! οὗτος ὁ τρόπος πανταχοῦ!
Dat is mijn schuld niet. οὐκ ἐγὼ τούτων αἴτιος.
Inderdaad, dat heeft hij bij mij ook gedaan. νὴ Δία, κἀμὲ τοῦτ’ ἔδρασε ταὐτόν.
Wil je het ontkennen? ἀρνεῖ;
Geen tegenspraak! μὴ γρύξῃς!
En geen leugens! ὅπως ἐρεῖς μηδὲν ψεῦδος!
Je verdient een pak slaag! ἄξιος εἶ πληγὰς λαβεῖν.
Stop eens even! Waar ga je heen? ἐπίσχες, οὗτος! ποῖ θεῖς;
Wees niet boos, vader! μηδὲν ἀγανάκτει, ὣ πάτερ.!
Ik erger me groen en geel! οἴμοι, διαρραγήσομαι.
G. Uit de politiek.
61. Partijpolitiek.
Is Eugenes daar? ὁ Εὐγενὴς ἐπιδεδήμηκεν;
Al sinds eergisteren. τρίτην ἤδη ἡμέραν.
Hij zou vanavond toch spreken? οὐκοῦν δημηγορήσει;
Klopt. Tegen de avond. εὖ ἴσθ' ὅτι εἰς ἑσπέραν.
Waarover? Over van alles. περὶ τοῦ; περὶ ἁπάντων πραγμάτων.
Ga maar met me mee naar de bijeenkomst. Άξω σε μετ' ἐμαυτοῦ εἰς τὸν σύλλογον.
Hoed. Ik weet de weg. καλῶς. ἀλλ' οἶδα τὴν ὁδόν.
Zorg dat je zef aanwezig bent en neem anderen mee! ἀλλ' ὅπως παρέσει καὶ αὐτὸς καὶ ἄλλους ἄξεις!
De progressieven. οἱ καινοτομοῦντες.
De conservatieven. οἱ συντηρητικοί.*
De socialisten. οἱ δημοκρατικοί.
Het parlement. ἡ βουλή.
De commissie. οἱ ἐπίτροποι.
De afgevaardigde, parlementariër. ὁ βουλευτής.
De kandidaat (bij verkiezingen) ὁ ὑπόψηφος.
De meerderheid. οἱ πλείονες.
De minderheid. οἱ μείονες.
Wie is voorzitter? τίς ἐπιστατεῖ;
De voorzitter. ὁ πρόεδρος.
Wie heeft de meeste (minste) stemmen? τίνι πλεῖσται (ἐλάχισται) γεγόνασιν;
Afgevaardigde is degene die de meeste stemmen behaalt. βουλευτής ἐστιν, ᾧ ἂν πλεῖσται γένωνται.
Is A. gekozen? πότερον Ἁ ᾑρέθη; (ἢ ἀπέτυχεν;)
Helaas niet! εἰ γὰρ ὤφελεν!
62. Volksvergadering.
Heren! ὦ ἄνδρες! (ὦνδρες!)
Geëerde medeburgers! ὦνδρες δημόται!
Hartelijk dank dat u met zovelen gekomen bent! ἀσπάζομαι, ὅτι προθύμως ἥκετε.
Ik hoop u vandaag te overtuigen dat de regering compleet verkeerd bezig is. πάνυ ῥᾳδίως οἶμαι τήμερον ἀποδείξειν τοὺς ἄρχοντας ἅπαντα ἁμαρτάνοντας.
Wat moeten we met nog meer kolonies? τί πλέον ἐστὶν ἔξω ἐποικεῖν;
De belastingen moeten hervormd worden! νῦν ἔργον εὐτελείας!
We willen geen nieuwe _belastingen_! οὐ δεόμεθα καινῶν δασμῶν!
We _willen_ geen nieuwe belastingen! καινῶν δασμῶν οὐ δεόμεθα!
Dat zal ons ruïneren. τοῦθ' ἡμᾶς ἐπιτρίψει!
Want alles gaat op kosten van het volk. ἅπαντα γὰρ γίγνεται τέλεσι δήμου
Wat is de winst? τί κέρδος;
Welk voordeel hebben we daarbij? τί κερδανοῦμεν;
En wat levert dat op? πῶς ξυνοίσει ταῦτα;
Dat bevalt me niet. τοῦτό μ' οὐκ ἀρέσκει!
Er zit iets achter. ἔστιν ἐνταῦθά τι κακόν!
Ik weet al waar ze heen willen. οἶδα τὸν νοῦν!
Maar volgens mij is er een tussenweg. ἀλλ' εἶναί τίς μοι δοκεῖ μέση τούτων ὁδός.
Weg met Bismarck! Βίσμαρκ ἐρρέτω!
Bravo! Bravo! εὖγε! εὖγε!
Wat is het goed zo'n geweldige afgevaardigde te hebben! ὡς ἀγαθὸν τοιοῦτον ἔχειν βουλευτήν!
Wat een onzin! οὐδὲν λέγεις!
Het hangt me de keel uit! πάνυ μοι ἤδη ταῦτ' ἐστι χολή.
Met zijn lange redevoeringen bereikt hij niets. πολλὰ λέξας οὐδὲν ἂν πλέον λάβοι.
Stilte! σίγα!
Ik blijf tot het einde. παραμενῶ, ἕως ἂν διαπραχθῇ.
Wie wil het woord? τίς ἀγορεύειν βούλεται;
Ik. ἐγώ.
Wil er nog iemand anders het woord? ἔσθ' ὅστις ἕτερος βούλεται λέγειν;
Er zal wel niemand tegenstemmen. οὐδεὶς ἀντιχειροτονήσειεν ἄν.
Ik stem tegen. ἐγὼ τἀναντία ψηφίζομαι.
Goed gedaan. καλῶς γε ποιῶν.
Doe wat je goed lijkt. ποίει, ὅτι ἄν σοι δοκῇ.
Wat is er besloten? τί δῆτ' ἔδοξεν;
Nog niets. De stemmen staakten. οὐδέν πω. ἴσαι γὰρ ἐγένοντο.
Zo'n vergadering heb ik nog nooit meegemaakt. τοιοῦτον σύλλογον οὔπω ὄπωπα / ἑώρακα.
H. Bij het Skatspel.
63. Een spel met spreekwoorden.
Zullen we een spelletje doen? βούλεσθε παιδιὰν παίζωμεν;
Prima. οὐδὲν κωλύει.
Welk spel? παιδιὰν τίνα;
Laten we skat spelen. (σκατιούμεθα).
Wie deelt? τίς ὁ διαδώσων;
Ik vraag. ἐμὸν τὸ ἐρωτᾶν.
klaveren, schoppen, harten, ruiten. τὰ βαλάνια, τὰ φυλλεῖα, τὰ ἐρυθρά, τὰ κρόταλα.
Klaveren troef. κρατεῖ τὰ βαλάνια.
Je moet schoppen bekennen. ἀπόδος φυλλεῖα!
Ik? ἐγώ;
Ja, jij. σὺ μέντοι!
Wat heb ik daaraan? τί κερδανῶ;
Wat heb ik een pech! ὡς δυστυχής εἰμι!
Wees niet bang! μὴ δέδιθι!
Pas op dat je de harten boer niet mist. kaartspel) εὐλαβοῦ, μὴ ἐκφύγῃ σε τῶν ἐρυθρῶν ὁ κράτιστος!
Jij moet kijken hoe we kunnen winnen. σὸν ἔργον φροντίζειν, ὅπως κρατήσομεν.
Dit is het moment! νῦν ὁ καιρός!
We hebben hem! νῦν ἔχεται μέσος!
Snij de schurk! παῖε, παῖε τὸν πανοῦργον!
Dat zal je slecht bekomen, dat je dat gedaan hebt. οὔ τοι μὰ Δία χαιρήσεις, ὁτιὴ τοῦτ' ἔδρασας.
Verdorie! Om je de haren uit het hoofd te trekken. οἴμοι, διαρραγήσομαι!
Ik weet hoe jij dat doet. τοὺς τρόπους σου ἐπίσταμαι.
Dat heb je goed aangevoeld. εὖ γε ξυνέβαλες!
Ben je verbaasd? ἐθαύμασας;
Daarin ben ik kampioen. ταύτῃ κράτιστός εἰμι.
Je speelt vals. ἀδικεῖς!
Je hebt het bedrog niet opgemerkt. τὸ πραττόμενόν σε λέληθεν.
Is dat waar? τί λέγεις;
Sorry! σύγγνωθί μοι!
Ober, doe het licht aan! ἅπτε, παῖ, λύχνον!
Waarom speel je die tien? τί δὴ μαθὼν τοῦτο ποιεῖς;
Ik moet wel. ἡ ἀνάγκη με πιέζει.
Verdorie! Wat moet ik doen? οἴμοι, τί δράσω;
Geef me goede raad! χρηστόν τι συμβούλευσον.
Hij wil winnen. ἐθέλει οὗτος κατῆσαι.
Dat is verloren moeite! λίθον ἕψεις!
In 's hemelsnaam! Ἄπολλον ἀποτρόπαιε!
Nee toch, het gaat slecht met ons beiden. ἔ ἔ, παρὰ νῷν στενάζειν!
Dat wil ik inderdaad. τοῦτ' αὐτὸ γὰρ καὶ βούλομαι!
Tel eens! λόγισαι!
We hebben verloren. ἀπολώλαμεν ἡμεῖς.
Betalen, graag! ἀπότισον δῆτα!
Mijn geld is weg! φροῦδα τὰ χρήματα!
Het gaat nu slecht met mij. φαυλόν ἐστι τὸ ἐμὸν πρᾶγμα.
Het gaat slecht met ons. ἀθλίως πεπράγαμεν.
64. Groot slem.
groot slem. τὸ παμμέγιστον.
Wie deelt? τὶς ὁ διαδώσων;
Jijzelf. αὑτὸς σύ.
Altijd degene die vraagt. ὁ ἀεὶ ἐρωτῶν.
Geef mij nu eens iets fatsoenlijks; ik heb de hele avond nog niet gespeeld. δός τι δῆτ' ἐμοί. οὐδὲν γὰρ πώποτ' ἔλαβον ἔγωγε τῇδε τῇ ἑσπέρᾳ!
Ik bied: klaveren solo. ἐμὸν τὸ ἐρωτᾶν. Τὰ φυλλεῖα αὐτὰ καθ' αὑτά!
Ik stop. ἔχω ἔγωγε!
Misère? τὸ μηδέν;
Dat ook. καὶ τοῦτό γε.
Ik pas. παραχωρῶ ἔγωγε.
Ik ook. κἀγώ.
Groot slem. τὸ παμμέγιστον,
Ik moet uitkomen. Hier, een boer! ἐμὸν τὸ ἐχάρχειν. ἰδού. Ἀπόδοτε δὴ τοὺς κρατίστους!
Dat kan ik verdorie niet. οὐ δυνατὸς ἐγὼ μὰ Δία ὑπὲρ τοῦτον.
Wat nou? τί φής;
Hoera! Hij is nat! Kijk! βαβαιάξ! ἀπόκειται ὁ παγκράτιστος! ἰδού!
Potjandorie! ἐς κόρακας!
Bij de goden! Ἄπολλον ἀποτρόπαιε!
Ik toch altijd pech! οἴμοι κακοδαίμων!
Hemeltjelief! Heb je dan helemaal niets? ὦ Ζεῦ βασιλεῦ! οὐκ ἄρ' ἔχεις οὐδέν;
Maar deze is voor ons! Nu pakken wat kan! ἀλλὰ τοῦτό γε γίγνεται ἡμῖν. νῦν δ' ὁ καιρὸς ἐπιδοῦναι!
Hé! Niet spreken tijdens het spel! μὴ δῆτα -- οὐ γὰρ ἔστι λαλεῖν τῷ παίζοντι.
Kijk, die is ook van ons! ἰδοὺ καὶ τοῦτο ἡμῖν!
Die hebben we mooi gesneden! τὸ μέσον καλῶς τεμνήκαμεν!
We halen nog wel meer, makker! ἕξομεν ἔτι πολλῷ πλέον, ὦ τάν.
Niet één meer, de rest is voor mij! οὐκ ἄλλ' οὐδὲ ἕν. ἐμὰ γὰρ τὰ λοιπά!
Wat een onzin! Helemaal niet! οὐδὲν λέγεις! -- μὰ τὸν Δί' οὐ τοίνυν!
Hoe kwam je daarbij? We hadden ruim kunnen winnen! πῶς ἄρ' οὖν ἐπὶ ταῦτα ἦλθες; ἐμέλλομεν γάρ τοι σφοδρῶς ὑπερέχειν!
Ik zit hier met alle schoppen! ἐγὼ δὲ κάθημαι οὕτω πάντα τὰ φυλλεῖα ἔχων.
Zo! Waarom pak je hem niet? Ik heb goed gespeeld. Het is allemal jouw schuld! ἄληθες; τί δὴ παθὼν οὐχ ὑπερέβαλες σύ; εὖ γὰρ ἐποίησα ἔγωγε. -- σὺ δὲ τούτου αἴτιος!
Dat was groot slem met vieren. Zestig. Wie moet er delen? παμμέγιστον τοῦτ' ἦν μετὰ τεττάρων! ἑξήκοντα. Τίς ὁ διαδώσων;
J. Spreekwoorden.
Mens erger je niet! μὴ σεαυτὸν ἔσθιε, ὦ 'γαθέ!
Pas hoor en wederhoor toe! πρὶν ἂν ἀμφοῖν μῦθον ἀκούσῃς, οὐκ ἂν δικάσαις.
Dat is water naar de zee dragen. τίς γλαῦκ' Ἀθήναζε ἤγαγεν;
Voorzichtigheid is de moeder van de porseleinkast. ἡ (γὰρ) εὐλάβεια πάντα σῴζει.
Eén zwaluw maakt nog geen zomer. μία χελιδὼν ἔαρ οὐ ποιεῖ.
Bemoei je niet met mijn zaken! μὴ τὸν ἐμὸν οἴκει οἶκον!
Een echte mensenvriend (Timon)! Τίμων καθαρός!
Altijd hetzelfde liedje! ὁ Διὸς Κόρινθος!
Hier is Rhodus, dus hier danst men! ἰδοὺ ἡ Ῥόδος, ἰδοὺ καὶ τὸ πήδημα!
De laatste der Muzen. Μυσῶν ἔσχατος!
Wat goed is, is zeldzaam. ὀλίγον τὸ χρηστόν ἐστιν.
Soort zoekt soort. ἧλιξ ἥλικα τέρπει.
We komen niet vooruit. οὔτε θέομεν οὔτ' ἐλαύνομεν.
Geld regeert de wereld. ἅπαντα (γὰρ) τῷ πλουτεῖν ὑπήκοα.
In voorspoed heb je veel vrienden. ζεῖ χύτρα, ζῇ φιλία.
Zoek het gevaar niet op! μὴ ἐπιχειρήσῃς λέοντα ξυρεῖν.
Door schade en schande leert men. "παθὼν δέ τε νήπιος ἔγνω." / παθήματα μαθήματα.
Vroeger waren de sterke Milesiërs er nog. πάλαι ποτ' ἦσαν ἄλκιμοι Μιλήσιοι.
Oost west, thuis best! πατρὶς γάρ ἐστι πᾶσ', ἵν' ἂν πράττῃ τις εὖ.
Die is van het slechte soort! ἐστὶ τοῦ πονηροῦ κόμματος.
Hij belooft veel, maar brengt er niets van terecht. ὤδινεν ὄρος, εἶτα μῦν ἀπέτεκεν.
Dat is water naar de zee dragen. λίθον ἕψεις.
De ellende vergroten. πλέον θάτερον ποιεῖν.
Haast je langzaam! σπεῦδε βραδέως!
Neem er genoegen mee. πλέον ἥμισυ παντός!
Het parlement. ἡ βουλή
De parlementariër. ὁ βουλευτής.
Het leger. ὁ στρατός.
De burgemeester. ὁ δήμαρχος.
Het bureau. τὸ γραφεῖον.
Het gerechtshof. tó dikast;hrion.
De partij. τὸ κόμμα.
conservatief. συντηρητικός.
liberaal. φιλελεύθερος.
De (verkiezings)kandidaat. ὁ ὑπόψηφος.
minister. ὁ ὑπουργός.
De minister van Buitenlandse Zaken, τὸ ὑπουργεῖον* τῶν ἐξωτερικῶν.
... van Binnenlandse Zaken, ... τῶν ἐσωτερικῶν.
... van Financiën. ... τῶν οἰκονομικῶν.
... van Justitie. ... τῆς δικαιοσύνης.
... van Defensie. ... τῶν στρατιωτικῶν.
... van Godsdienst. ... τῶν ἐκκλησιαστικῶν.
... van Onderwijs. ... τῆς δημοσίας ἐκπαιδεύσεως.
De gouverneur. ὁ ἔπαρχος.
De president. ὁ πρόεδρος.
De regering. ἡ κυβέρνησις.
De regeringspartij. τὸ κυβερνητικὸν κόμμα.
De krant. ἡ ἐφημερίς.
The Times. οἱ Καιροί.
Het Midden-Oostenprobleem. τὸ ζήτημα τὸ ἀνατολικόν.
Het stoomschip. τὸ ἀτμόπλοιον.
Het zeilschip. τὸ ἱστιοφόρον.
Het (trein)station. ὁ σταθμός.
De trein. ἡ ἁμαξοστοιχία*
De spoorlijn. ὁ σιδηρόδρομος.*
Het hotel de herberg, τὸ ξενοδοχεῖον.
De bus. τὸ λεωφορεῖον.*
De dienstregeling. τὸ δρομολόγιον.*
De apotheker. ὁ φαρμακοπώλης.
De arbeider. ὁ ἐργάτης.
De staking. ἡ ἀπεργία.*
De kapper. ὁ κουρεύς.
De bouwmeester. ὁ ἀρχιτέκτων.
De postbode. ὁ γραμματοφόρος.
De boekbinder. ὁ βιβλιοδέτης.*
De drukker. ὁ τυπογράφος.*
De boekhandelaar. ὁ βιβλιοπώλης.
De wagenmaker. ὁ ἁμαξηλάτης.*
De handwerkman. ὁ τεχνίτης.
De ingenieur. ὁ μηχανικός.
De journalist. ὁ ἐφημεριδογράφος.*
De handelaar, koopman. ὁ παντοπώλης.
De leraar. ὁ διδάσκαλος.
De officier. ὁ ἀξιωματικός.
De fotograaf. ὁ φωτογράφος.*
De professor. ὁ καθηγητής.
De redacteur. ὁ συντάκτης.*
De rechter. ὁ δικαστής.
De wetgever. ὁ στοιχειοθέτης.*
De citerspeler. ὁ καθαριστής.
De student. ὁ φοιτητής.
De tabaksverkoper. ὁ καπνοπώλης.*
De klokkenmaker. ὁ ὡρολογοποιός.*
De apotheek. τὸ φαρμακοπωλεῖον.
Het Café. τὸ καφενεῖον.
De wagen, kar. ἡ ἅμαξα.
Het kerkhof, de brgraafplaats. τὸ κοιμητήριον.
De club. ἡ λέσχη.
De studeerkamer. τὸ ἀναγνωστήριον.
Het concert. ἡ συμφωνία.
Het slot, kasteel. τὰ ἀνάκτορα.
Het herenhuis. ἡ ἔπαυλις.
De stoep. τὸ πεζοδρόμιον.*
De post. τὸ ταχυδρομεῖον.*
De postzegel. τὸ γραμματόσημον.*
De briefkaart. τὸ ἐπιστολικὸν δελτάριον.
De promenade. ὁ περίπατος.
Het raadhuis. τὸ δημαρχεῖον.*
De weg, straat. ἡ ὁδός.
De voorstad, buitenwijk. τὸ προάστειον.
De universiteit. τὸ πανεπιστήμιον.*
De brievenbus. τὸ γραμματοκιβώτιον.*
Het vloeipapier. τὸ στυπόχαρτον.*
Het telegram. τὸ τηλεγράμμα.*
telegrafisch. τηλεγραφικῶς.*
De inkt. τὸ μέλαν.
De inktpot. τὸ μελανοδοχεῖον.
De envelop. τὸ περικάλυμμα.
De borstel. ἡ ψήκτρα.
Het vat. ὁ κάδος.
Het venster. τὸ παραθύριον.
De klepel. τὸ κωδώνιον.
rinkelen. κωδωνίζειν.
hout, (houts)kool. ξύλα, ἄνθρακες.
De meubels. τὰ ἔπιπλα.
De oven. ἡ ἑστία.
De piano. τὸ κλειδοκύμβαλον.*
De zaal. ἡ αἴθουσα.
De slaapkamer. ὁ κοιτών.
De kast. ἡ σκευοθήκη.
De kledingkast. ἡ ἱματιοθήκη.
De schrijftafel. τὸ γραφεῖον.
De lucifers. τὰ θειαφοκέρια.*
De zeep. ὁ σήπων (/ σάπων).
De (zit)bank. τὸ ἀνάκλιντρον.
De trap. ἡ κλῖμαξ, τὸ ἀνάβαθρον.
Het gordijn. τὸ παραπέτασμα.
De wasbak. ἡ λεκάνη. ἡ κόγχη.
De wastafel. ὁ νιπτήρ.
De kamer. τὸ δωμάτιον.
De sleutel (om een klok op te widen). τὸ κλειδίον.
De tandenstoker. ἡ ὁδοντογλυφίς.
zondag. (ἡ) κυριακή.
maandag. ἡ δευτέρα.
dinsdag. ἡ τρίτη.
woensdag. ἡ τετάρτη.
donderdag. ἡ πέμπτη.
vrijdag. (ἡ) παρασκευή (Rusttag).
zaterdag. (τὸ) σάββατον.
de keizer. ὁ αὑτοκράτωρ.
Duitsland. Γερμανία.
de Duitsers. οἱ Γερμανοί.
Oostenrijk. Αὐστρία.*
Hongarije. Οὐγγαρία.*
Engeland. Αγγλία.*
De Engelsen. οἱ Ἄγγλοι.*
Rusland. Ῥωσία.*
de Russen. οἱ Ῥῶσοι.*
Frankrijk. Γαλλία.
de Fransen. οἱ Γάλλοι.
Denemarken. Δανία.*
Italië. Ἰταλία.
Spanje. Ἱπανία.
Turkije. Τουρκία.*
Berlijn. Βερόλινον.*
Wenen. Βιέννη.*
St.-Petersburg. Πετρούπολις.*
Parijs. Παρίσιοι.*
Londen. Λόνδινον.
het Congres. τὸ συνέδριον.
vorst Bismarck. ὁ πρίγκεψ Βίσμαρκ.
De Duitse jeugd leve, bloeie, groeie. οἱ νέοι τῆς Γερμανίας ζήτωσαν καὶ χαιρέτωσαν καὶ ἐρρώσθωσαν!